بعضی افراد فکر می‌کنند که وقتی دست چپشان درد می‌گیرد، این درد با بیماری قلبی مرتبط است. این در حقیقت یکی از علل درد دست چپ است، اما این درد ممکن است ناشی از عوامل دیگری نیز باشد، بدون توجه به اینکه آیا تنها یک دست را درگیر می‌کند یا هر دو دست را. همچنین، این درد میتواند یک عارضه حاد یا مزمن باشد و در برخی افراد ممکن است مقطعی باشد در حالیکه در برخی دیگر پیشرونده و ناتوان کننده است. این مشکل درد دست چپ در بین زنان حدود چهل ساله شایع‌تر است، اما هر کسی ممکن است به آن دچار شود. شدت درد نیز متفاوت است، بعضی افراد ممکن است دردی ملایم و مبهم تجربه کنند در حالیکه برای دیگران ممکن است شدید و برق‌آسا باشد. درد میتواند هر بخشی از دست را، از نوک انگشتان تا شانه، درگیر کند.
علل درد دست چپ
حمله قلبی
سکته قلبی یا حمله قلبی زمانی رخ می‌دهد که عضلات قلب به خاطر مشکل گردش خون از اکسیژن محروم شده و در نتیجه سلول‌های عضله قلب می‌میرند. این مشکل میتواند ناشی از وجود یک لخته خونی در یکی از سرخرگ‌های قلب یا یک اسپاسم یا تنگی شدید این سرخرگ‌ها باشد. حمله قلبی که امکان رخ دادن آن هم در طول فعالیت شدید و هم در حال استراحت وجود دارد، میتواند ناشی از استرس‌های هیجانی نیز باشد. مهمترین علامت حمله قلبی درد سینه است، که میتواند به دست چپ، کمر، فک یا گلو منتشر شود. درد سینه به شکل یک درد فشاری یا سنگین در زیر قفسه سینه احساس می‌شود. این درد میتواند با تعریق، سرگیجه، حالت تهوع و استفراغ همراه باشد. البته، برخی از افراد علائم سکته قلبی را تجربه نکرده و اصطلاحاً دچار سکته قلبی خاموش می‌شوند.
درد دست چپ یکی از شایع‌ترین علائم حمله قلبی است. اعصابی که از قلب منشعب می‌شوند و اعصابی که از دست می‌آیند، هر دو سیگنال‌هایی را به سلول‌های مغزی یکسانی می‌فرستند. در نتیجه، مغز نمی‌تواند منبع درد را تشخیص دهد.
این پدیده که به نام درد مرجع شناخته می‌شود، توضیح می‌دهد که چرا فردی که دچار حمله قلبی شده، بدون داشتن درد در قفسه سینه، ممکن است احساس درد در دست چپ خود داشته باشد. توصیه می‌شود اگر درد ناگهانی دست چپ شما در طی چند دقیقه بدتر شود یا همراه با آن هر یک از علائم زیر ظاهر شود، هرچه سریع‌تر به پزشک مراجعه کنید:
- ناراحتی در مرکز قفسه سینه که بیش از چند دقیقه بیشتر طول می‌کشد یا از بین می‌رود و دوباره برمی‌گردد
- درد، بی‌حسی یا ناراحتی غیرمعمول در ناحیه کمر، گردن، فک یا زیر شکم
- نفس نفس زدن با / یا بدون درد قفسه سینه
- سوء هاضمه
- حالت تهوع یا استفراغ
- احساس سبکی در سر
- عرق سرد ناگهانی یا گرگرفتگی
با این وجود، احتمال اینکه زنان علائم دیگری را مانند تنگی نفس و حالت تهوع در هنگام سکته قلبی تجربه کنند بیشتر از مردان است. اما آن‌ها ممکن است این علائم را به غلط به یک ویروس، سوء هاضمه یا استرس نسبت دهند.
علائم حمله قلبی برای زنان و مردان
زنان و مردان علائم حمله قلبی را از جهات کمی به طور متفاوت تجربه می‌کنند. تفاوت اصلی در چگونگی انتشار درد است.
- برای آقایان: درد به شانه سمت چپ، پایین دست چپ یا تا چانه گسترش می‌یابد.
- برای خانم‌ها: درد در خانم‌ها میتواند بسیار لطیف‌تر باشد. ممکن است به سمت دست چپ یا راست، چانه، تیغه‌های شانه و قسمت فوقانی کمر یا حتی به سمت شکم (به صورت تهوع و یا سوء هاضمه و اضطراب) حرکت کند. خانم‌ها نیز به احتمال زیاد این علائم را نیز همراه با علام ذکر شده تجربه می‌کنند: تنگی نفس، حالت تهوع، استفراغ و درد کمر یا فک.
آنژین
آنژین پکتوریس (درد سینه) یا آنژین یکی از علائم بارز بیماری عروق کرونری است، که اغلب به صورت یک ناراحتی در سینه یا احساس سنگینی در قفسه سینه تجربه می‌شود. همچنین، این درد ممکن است به شکل احساس فشار، سوزش قلب، سنگینی، پر بودن یا درد ناشی از کاهش جریان خون و اکسیژن به قلب بروز کند. درد یا ناراحتی، اگرچه اغلب در سینه احساس می‌شود، اما ممکن است به قسمت بالای شکم (که اغلب با سوءهاضمه اشتباه گرفته می‌شود)، شانه چپ، دست چپ، گردن، فک و کمر نیز منتشر شود.
این بیماری به دو نوع اصلی طبقه‌بندی می‌شوند:
آنژین پایدار
آنژین پایدار نوعی آنژین قابل پیش‌بینی و قابل کنترل است. آنژین پایدار به طور مداوم و دست کم به مدت 2 ماه و فقط در مواقع فعالیت جسمی یا استرس و فشار روحی اتفاق می‌افتد.
این شرایط فشار بیشتری را به قلب وارد می‌کند، به این معنی که قلب به اکسیژن بیشتری نیاز خواهد داشت تا بتواند خون را به شریان‌های باریک نیز برساند. استراحت میتواند به فرد در درمان آنژین پایدار کمک کند. در صورت لزوم، پزشک ممکن است داروی گشادکننده عروق قلبی به نام نیتروگلیسیرین را تجویز کند.
آنژین ناپایدار
این نوع آنژین غیر قابل پیش‌بینی و خطرناک است. این بیماری حتی در هنگام استراحت نیز ممکن است رخ دهد، به این معنی که قلب به طور مداوم در دریافت اکسیژن دچار مشکل می‌شود و اکسیژن کافی دریافت نمی‌کند.
آنژین ناپایدار نشان می‌دهد که فرد دچار مشکلات قلبی است و در معرض حمله قلبی قرار دارد. یک متخصص قلب و عروق باید افراد مبتلا به آنژین ناپایدار را در اتاق اورژانس ارزیابی کند.
سایر علل
سایر علل درد دست چپ شامل موارد زیر است:
- استرس یا حمله وحشت
- فعالیت بدنی بیش از اندازه و آسیب‌های فیزیکی
- مشکل گردن خون
- قرار گرفتن بدن در وضعیت نامناسب در حین خواب
- عوارض جانبی داروها
چگونه می‌توان فهمید که درد دست چپ به قلب مربوط است
تشخیص حمله قلبی
به مدت زمان درد توجه کنید. اگر درد دست چپ شما بسیار کوتاه (چند ثانیه) طول کشید، احتمالاً به قلب مرتبط نیست. همچنین، اگر درد بسیار طولانی (چند روز یا چند هفته) بود، احتمالاً با قلب ارتباط ندارد. اما اگر درد به مدت چند دقیقه تا چند ساعت طول کشید، ممکن است نشانه یک حمله قلبی باشد. اگر درد به فواصل کوتاه تکرار می‌شود، مدت زمان و شدت هر درد را یادداشت کنید و به پزشک خود نشان دهید، زیرا این موارد ممکن است با قلب مرتبط باشند و نیازمند مراجعه سریع به پزشک هستند.
دردی که به قفسه سینه (وسط ستون فقرات) مربوط می‌شود و با حرکت آن تشدید می‌شود، احتمالاً ناشی از بیماری‌های تخریبی دیسک کمر است؛ این احتمال در بیماران مسن‌تر قوی‌تر است. بعید است که این نوع درد به قلب مرتبط باشد.
یکی از بیماری‌های سخت گردن، دیسک گردن است. در این بیماری، ماده غضروفی بین مهره‌های گردنی فشار روی اعصاب گردنی ایجاد می‌کند و همچنین باعث واکنش التهابی شدید می‌شود. اغلب درد، بی‌حسی یا گزگزی در دست‌ها را تجربه می‌کند. بخصوص وقتی این درد به دست چپ تیر می‌کشد، برخی افراد آن را با درد قلب اشتباه می‌گیرند و به دنبال درمان آن می‌روند. درد گاهی فقط در دست‌ها احساس می‌شود بدون اینکه فرد دردی در گردن خود به یاد بیاورد. درمان دیسک گردن بسیار سخت است و اغلب نیاز به همکاری فعال بیمار دارد.
همچنین، دردی که بعد از استفاده شدید از دست به وجود می‌آید، به احتمال زیاد عضلانی است. به الگوی فعالیت‌های روزانه‌تان توجه کنید. چه چیزی این درد را تشدید می‌کند؟
به سایر علائم توجه کنید. علاوه بر درد دست چپتان، دردی که در سایر نواحی بدنتان تجربه می‌کنید را نیز ثبت کنید. این یکی از دقیق‌ترین روش‌ها برای تعیین ارتباط درد با قلب (و امکان جدی بودن آن) است. معمولاً حمله قلبی با موارد زیر همراه است:
- درد سینه ناگهانی بسیار شدید که به دست چپ منتشر می‌شود. ممکن است درد در هر دو دست احساس شود اما معمولاً در دست چپ است چون دست چپ به قلب نزدیکتر است.
- درد و سفتی فک که معمولاً در فک پایین احساس می‌شود؛ این درد میتواند در یک یا هر دو طرف فک احساس شود.
- درد منتشر شونده در شانه‌ها که مثل یک سنگینی و فشار در اطراف شانه و سینه احساس می‌شود.
- درد مبهم کمر که ناشی از وجود درد در ناحیه سینه، فک، گردن و دست است.
- به یاد داشته باشید که حمله قلبی میتواند خاموش هم باشد، یعنی بدون هرگونه درد قابل توجهی بروز کند.
علائم غیر از درد را نیز چک کنید. قبل از حمله قلبی علاوه بر درد دست، فک، گردن و کمر، علائم دیگری نیز وجود دارد، که عبارتند از:
- حالت تهوع
- سبکی سر یا سرگیجه
- عرق سرد
- تنگی نفس یا مشکل تنفسی ناشی از سفتی قفسه سینه
- اگر علاوه بر درد هر یک از علائم فوق را نیز تجربه کردید، بهتر است برای بررسی احتمال حمله قلبی، هر چه زودتر به پزشک مراجعه کنید.
- در همان حال که منتظر رسیدن پرسنل اورژانس هستید، 2 عدد قرص آسپرین بچه بخورید، چون آسپرین میتواند از شدت حمله قلبی کم کند.
- همچنین، در زمانی که منتظر آمبولانس هستید، اگر قرص قلب نیتروگلیسیرین دارید یکی هم از آن مصرف کنید. این قرص درد سینه را از بین برده و به شما کمک می‌کند تا رسیدن به بیمارستان علائم را تحمل کنید.
توجه داشته باشید که درد دست چپتان میتواند با آنژین مرتبط باشد
آنژین دردی است که در جاهایی رخ می‌دهد که در آن‌ها جریان خون به عضله قلب کافی نیست. آنژین اغلب باعث احساس فشار یا فشردگی در محل درد می‌شود. درد ممکن است در شانه‌ها، قفسه سینه، دست‌ها، کمر یا گردن احساس شود. گاهی اوقات این درد شبیه ناراحتی ناشی از سوءهاضمه است.
در برخی موارد آنژین تنها در دست چپ بروز می‌کند. معمولاً استرس، چه فیزیکی باشد (مثل بعد از بالا رفتن از تعداد زیادی پله) و چه هیجانی (مثل حالت بعد از یک مشاجره لفظی یا یک جر و بحث کاری)، محرک آنژین بوده یا آن را بدتر می‌کند.
اگر فکر می‌کنید آنژین دارید، بهتر است هر چه زودتر به پزشک مراجعه کنید. آنژین به خطرناکی حمله قلبی نیست اما در هر صورت نیازمند ارزیابی و درمان مناسب است.
بررسی علل غیرقلبی
ببینید آیا حرکت دادن گردنتان باعث درد می‌شود. اگر دردتان با حرکت دادن گردن و قسمت بالایی کمر بدتر می‌شود، به احتمال زیاد درد ناشی از اسپوندیلوز گردن است. این عارضه یکی از شایع‌ترین دلایل درد دست چپ است.
ببینید آیا حرکت دادن شانه‌تان باعث درد می‌شود. دردی که با حرکت دادن شانه شدیدتر می‌شود، احتمالاً ناشی از آرتروز شانه است. این بیماری غضروف استخوان را تخریب می‌کند.
به یاد داشته باشید که در صورت کاهش عملکرد دستتان، احتمالاً مشکلتان ناشی از یک آسیب عصبی است.
نبض و فشار خونتان را چک کنید.
سوالات متداول
آیا درد دست چپ همیشه نشانه بیماری قلبی است؟
خیر. ممکن است درد دست چپ ناشی از آسیب و جراحت در این ناحیه باشد. اگر درد در دست چپ همراه با نشانه‌های دیگر از جمله درد در فک و سینه باشد میتواند نشانه‌های از حمله قلبی باشد.
چه زمانی درد دست چپ نشانه بیماری قلبی است؟
زمانی که :
- بطور ناگهانی و برای مثال در حالت استراحت احساس شود.
- عمیق باشد و قابل لمس نباشد.
- اگر درد دست با فعالیت تشدید شود.
علامت کدام بیماری‌های قلبی درد در دست چپ است؟
ایست(حمه) قلبی و آنژین صدری
برای درد دست چپ چه زمانی باید به پزشک مراجعه شود؟
ابتدا باید بررسی کرد که آیا درد دست ناشی از فعالیت و آسیب حخاصی هست یا خیر. در صورتی که درد دست ناشی از مشکلات اسکلتی عضلانی نباشد و به درد طولانی مدت و مزمن تبدیل شود(بیش از حد نرمال باشد) باید به پزشک مراجعه نمود.
