میگرن و ارتباط آن با قلب و عروق قلبی
میگرن ارتباطات پیچیدهای با اختلالات مغزی-عروقی، اختلالات قلبی-عروقی و قلب دارد. یک فرضیه وجود دارد که شنت راست به چپ و ناهنجاریهای ساختاری قلب ممکن است عامل تولید سردرد میگرنی و یا تحریککننده آن باشند. از سوی دیگر، میگرن بهعنوان یک عامل خطرساز برای سکته مغزی و بیماری عروق کرونری شناخته شده است و افراد مبتلا به میگرن، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به بیماری قلبی قرار دارند.
همچنین، اگر شما دچار بیماری قلبی هستید، گزینههای درمان میگرن برای شما محدود است و باید از مصرف داروهای تریپتان خودداری کنید. این به این دلیل است که تریپتان ممکن است باعث کاهش قطر رگهای خونی شود و اگر این رگها توسط بیماریهای قلبی تنگ شده باشند، ممکن است باعث بروز حمله قلبی شوند. مطالعات نشان دادهاند که 22٪ از افراد مبتلا به بیماری قلبی از مصرف تریپتان منع شدهاند، اما بااینحال تریپتان برای آنها تجویز شده است.
چرا درد قلب، در سر احساس میشود؟
معمولاً از پدیده “همگرایی عصبی” برای توضیح احساس درد بیماریهای قلبی در سر، استفاده میشود. عصب واگ، عصب اصلی از قلب است که درد آنژین را به مغز انتقال میدهد. در قسمت فوقانی ستون فقرات، الیاف عصب واگ با الیاف عصب سهقلو، همگرا (مخلوط) میشود.
عصب سهقلو، عصب اصلی حسی از سروصورت است. از طریق فعال شدن عصب سهقلو از این الیاف عصب واگ به هم مرتبط است که درد حمله قلبی یا درد آنژین، به شکل سردرد شدید ناشی از بیماری قلبی یا سفالژی قلبی بروز میکند.
میگرن و بیماریهای قلبی-عروقی
وجود یا عدم وجود بیماریهای قلبی -عروقی میتواند خطرات مرتبط با میگرن و همچنین انتخاب درمان مناسب را تحت تأثیر قرار دهد.
بیماریهای قلبی-عروقی بهاحتمالزیاد در افزایش تعداد حملات میگرنی مؤثر است. این بیماریها شامل پدیده رینود، فشارخون بالا و بیماری عروق کرونری است. گاهی اوقات عوارض ساختاری قلب با میگرن مرتبط است، این عوارض شامل تغییرات در حفرههای قلب و دریچههای آن است. به عقیده محققان، این اختلالات سبب میگرن نمیشوند، اما در افراد مبتلا به میگرن، بیشتر بروز میکنند.
فشارخون بالا– برای پزشکان و بیماران، امری مسلم است که فشارخون بالا موجب سردرد میگردد.
بیماری عروق کرونری– خطر ابتلا به بیماری عروق کرونر قلب با وجود میگرن، تنها در کسانی که اورا (هاله) دارند، افزایش مییابد. اورا به مجموعهای از علائم عصبی برگشتپذیر گفته میشود که عموماً قبل از سردرد میگرنی بروز میکند، معمولاً” به مدت 5-6 دقیقه طول کشیده و قابل مشاهده است. اورا تنها در حدود یک چهارم از افراد مبتلا به میگرن رخ میدهد. طبق برآورد انجامشده، همراهی میگرن با اورا خطر ابتلا به بیماری عروق کرونری را مضاعف میسازد.
ناهنجاریهای ساختاری قلب – بازماندن دریچه بیضی دوران جنینی
همانطور که در بالا اشاره شد، انواعی از ناهنجاریهای ساختاری قلب، بیشتر در بیماران میگرنی بروز میکند، بهویژه در افراد مبتلا به اورا. یکی از این تغییرات، بازماندن دریچه بیضی دوران جنینی (PFO) است، که یک سوراخ کوچک است که دهلیزهای سمت راست و چپ قلب را به یکدیگر متصل میسازد.
درمان میگرن در افراد مبتلا به بیماری قلبی-عروقی
متأسفانه، هرکدام از روشهای درمان سردرد و میگرن که عرض یک رگ خونی را کاهش میدهد، (حتی بهطور موقت) نمیتواند برای افراد مبتلا یا در معرض بیماری قلبی عروقی، استفاده شود. در کسانی که در معرض خطر فشارخون کنترل نشده، کلسترول بالا و سایر عوامل خطرساز هستند، (مانند سیگار کشیدن، دیابت، چاقی و وراثت) لازم است این عوامل خطر برطرف شده، و تست قلبی مانند تست ورزش یا تست استرس هستهای، انجام گیرد.
برآورد شده است که تریپتانها (سوماتریپتان، ریزاتریپتان و غیره در این گروه دارویی) و همچنین DHE، میتواند تا 18٪ موجب تنگی رگهای خونی قلب گردد. درحالیکه این تنگی برای یک فرد دارای عروق قلب طبیعی، مقدار جزئی محسوب میشود، اما در افراد دارای رسوبات کلسترول در عروق خونی، این مقدار تنگی میتواند قابل توجه باشد. در حال حاضر همه داروهای غیراستروئیدی ضدالتهابی (NSAIDs)، مانند ایبوپروفن، دیکلوفناک و ناپروکسن، به دلیل ارتباط آنها با افزایش خطر حمله قلبی، در لیست سیاه قرار دارند. داروهای NSAID به میزان متفاوتی برای قلب، خطرآفرین هستند، ناپروکسن نسبت به سایر داروهای NSAID خطر کمتری دارد. سایر داروهای NSAID اغلب در افرادی که بهطور مرتب آنها را مصرف میکنند، به میزان متفاوتی خطرساز هستند. معمولاً مصرف داروهای NSAID، 2 روز در هفته (نه بیشتر) در اکثر افرادی که تابهحال حمله قلبی نداشتهاند، بیخطر است.
سایر داروهایی که در موارد حاد ممکن است به کاهش درد یا درمان سردرد میگرنی کمک کنند، بدون اینکه باعث تنگی رگهای خونی شوند، عبارتاند از: متوکلوپرامید، پروکلرپرازین، دیفن هیدرامین، باکلوفن، استامینوفن و گاباپنتین. تزریق نقطه ماشهای (نقاط دردناک) و بلوکهای عصبی نیز ممکن است به این منظور استفاده شود. راهکارهای پیشگیری از میگرن در افراد مبتلا به بیماریهای عروقی و میگرن، از اهمیت زیادی برخوردار است، زیرا گزینههای درمان برای موارد حاد آنها محدود میباشد. توپیرامات، ونلافاکسین و داروهای فشارخون مانند پروپرانولول و کاندسارتان و نیز بوتولینیوم توکسینا، میتواند در کاهش شدت و دفعات حمله میگرنی بسیار مؤثر باشد.