دستگاه الکتروشوک (دفیبریلاتور) قلب

دفیبریلاتور قلبی قابل کاشت (دستگاه الکتروشوک) یک دستگاه کوچک است که در قفسه سینه‌ی شما کار گذاشته می‌شود. پزشکان از این دستگاه برای درمان ضربان‌های نامنظم قلب یا همان آریتمی ‌استفاده می‌کنند. دستگاه الکتروشوک (دفیبریلاتور) از پالس‌های الکتریکی برای کنترل آریتمی‌‌های خطرناک قلبی که ممکن است منجر به ایست قلبی شوند، استفاده می‌کند.

پزشکان استفاده از دستگاه الکتروشوک (دفیبریلاتور) را برای افرادی که از یک حمله قلبی خطرناک نجات‌یافته‌اند، تجویز می‌کنند. آن‌ها همچنین استفاده از این دستگاه را برای افرادی که در معرض خطر حمله قلبی هستند، تجویز می‌کنند. برخی از افرادی که به نارسایی قلبی مبتلا هستند ممکن است به دستگاه ضربان‌ساز (CRT-D) نیاز پیدا کنند. در این وسیله نوعی دستگاه پیس میکر به نام هماهنگ ساز قلبی (CRT) به دستگاه دفیبریلاتور قلبی اضافه شده است.

تست‌های تشخیصی

• الکتروکاردیوگرام یا نوار قلبی
• تست هولتر
• اکوکاردیوگرافی
• آزمایشات الکتروفیزیولوژی
• تست ورزش 

نحوه عملکرد دستگاه دفیبریلاتور (الکتروشوک) قلب

دستگاه دفیبریلاتور قلبی کاشتنی (الکتروشوک) دارای چند سیم است که الکترودهای دستگاه در سر آنها قرار دارند و این الکترودها وارد دهلیزهای قلب می‌شوند. این سیم‌ها سیگنال‌های الکتریکی قلب را به پردازنده کوچکی که در دستگاه قرار دارد، انتقال می‌دهند و به این ترتیب دستگاه الکتروشوک قلبی ریتم ضربان‌های قلب را به‌صورت دائمی ارزیابی می‌کند.
در صورتی که دستگاه دفیبریلاتور (الکتروشوک) قلبی ضربان نامنظم قلب را تشخیص دهد، یک پالس الکتریکی کم قدرت به قلب ارسال می‌شود تا ریتم ضربان قلب را به حالت عادی بازگرداند. اگر این پالس کم‌قدرت بتواند ضربان قلب را به حالت عادی برگرداند، دیگر نیازی به اعمال پالس قوی یا شوک به قلب نیست. البته ممکن است این پالس‌های قوی کمی دردناک باشند.

چگونگی قرار دادن دستگاه دفیبریلاتور (الکتروشوک) قلبی در بدن

قرار دادن دستگاه دفیبریلاتور (الکتروشوک) قلبی در بدن نیاز به انجام یک جراحی کوچک دارد که معمولاً در بیمارستان انجام می‌شود. درست قبل از انجام جراحی به شما داروی آرام‌بخش داده می‌شود تا احساس راحتی کنید و به همین خاطر ممکن است در حین عمل به خواب بروید. همچنین برای پیشگیری از عفونت به شما داروی آنتی‌بیوتیک داده می‌شود.

پزشک برای انجام جراحی، در محل قرار دادن دستگاه دفیبریلاتور (الکتروشوک)  بی‌حسی موضعی تزریق می‌کند.

در ابتدا پزشک با یک سوزن مخصوص سیاهرگ بزرگ این ناحیه را پیدا می‌کند و توسط دستگاه مخصوصی سیم‌های دستگاه را به داخل قلب می‌فرستد. در حین انجام این کار پزشک می‌تواند از تصاویر اشعه ایکس برای اطمینان از صحیح بودن محل قرارگیری سیم‌ها در رگ‌ها و در داخل قلب استفاده کند. بعد از قرار دادن سیم‌ها، پزشک یک برش کوچک در سینه یا در شکم بیمار ایجاد می‌کند و از طریق این برش دستگاه فلزی کوچک الکتروشوک را در زیر پوست قرار می‌دهد. این دستگاه فلزی کوچک شامل باتری قلب، تولیدکننده پالس الکتریکی و پردازنده است.

بعد از قرار دادن دستگاه الکتروشوک در زیر پوست، پزشک یک بار آن را تست می‌کند. از آنجایی که داروی آرام‌بخش به شما داده شده، شما این پالس الکتریکی را احساس نخواهید کرد. پس از اطمینان از عملکرد صحیح دستگاه، پوست شما بخیه زده می‌شود. انجام این عمل جراحی تنها یک تا دو ساعت طول می‌کشد.

بعد از قرار دادن دستگاه دفیبریلاتور (الکتروشوک) قلب

پس از انجام جراحی کاشت دفیبریلاتور (الکتروشوک) قلبی، یک تا دو روز در بیمارستان خواهید ماند. در این مدت پزشک شما و کادر درمانی بیمارستان شما را تحت نظر دارند و ضربان قلب شما را کنترل می‌کنند تا اطمینان حاصل کنند که دستگاه دفیبریلاتور (الکتروشوک) به‌درستی عمل می‌کند.

در زمان مرخصی از بیمارستان، شما نیاز به یک همراه دارید که تا خانه شما را برساند چراکه تا یک هفته پس از انجام این جراحی اجازه‌ی رانندگی کردن را ندارید.

بین چند روز تا چند هفته پس از جراحی، ممکن است در محل قرار دادن دستگاه در زیر پوست علائمی ‌چون، تورم، درد و حساسیت به لمس داشته باشید. این درد معمولاً خفیف است و با استفاده از مسکن‌های غیرتجویزی قابل کنترل است. البته لازم است قبل از مصرف هر داروی مسکنی با پزشک خود مشورت کنید. پزشک شما احتمالاً توصیه می‌کند که تا یک ماه بعد از جراحی کاشت دفیبریلاتور (الکتروشوک)  قلبی از انجام ورزش‌های پرفشار و بلند کردن اجسام سنگین خودداری کنید. اکثر بیماران چند روز بعد از انجام این جراحی می‌توانند، مانند قبل به انجام فعالیت‌های روزانه خود بپردازند.

خطرات کاشت دستگاه دفیبریلاتور (الکتروشوک) قلبی

اعمال پالس‌های الکتریکی غیرضروری

ممکن است گاهی از اوقات دستگاه دفیبریلاتور (الکتروشوک) قلبی پالس الکتریکی یا شوکی ایجاد کند که غیرضروری است.

خطرات مربوط به جراحی کاشت دستگاه در بدن

عوارض و خطرات ناشی از جراحی کاشت دفیبریلاتور (الکتروشوک) بسیار خفیف و نادر هستند. این عوارض و خطرات عبارت‌اند از:

• تورم، کبودی و عفونت در محل کاشت دستگاه دفیبریلاتور (الکتروشوک)
• خونریزی در محل کاشت دستگاه دفیبریلاتور (ICD)
• آسیب به رگ‌های خونی، قلب یا شاخه‌های عصبی
• پنوموتوراکس (نفوذ هوا به لایه‌ی جنب ریه)
• واکنش بدن به داروهای آرام‌بخش یا بی‌حسی موضعی

سایر خطرات

افرادی که دستگاه دفیبریلاتور (الکتروشوک( قلبی دارند، بیشتر در معرض نارسایی قلبی قرار دارند. هرچند این اتفاق نادر است اما ممکن است دستگاه دفیبریلاتور (الکتروشوک) به‌درستی کار نکند و در این صورت ضربان‌های نامنظم قلب تصحیح نمی‌شوند. در صورت بروز این مشکل، پزشک می‌تواند دستگاه را برنامه‌ریزی مجدد کند و درصورتی‌که این کار نتیجه‌بخش نبود، پزشک دستگاه الکتروشوک (ICD) را تعویض می‌کند. هرچند از مدت زمان استفاده از دستگاه بگذرد خطر بروز مشکلاتی ازاین‌دست بیشتر می‌شود.

تأثیر دستگاه دفیبریلاتور (الکتروشوک) قلبی بر زندگی شخص

دستگاه دفیبریلاتور (الکتروشوک) باعث ایجاد پالس‌های الکتریکی کم‌قدرت می‌شود که دردناک نیستند. ممکن است شما اصلاً این پالس‌ها را احساس نکنید یا بعضاً ارتعاش کوچکی را در قفسه سینه خود احساس کنید. برخی از پالس‌ها قوی‌تر هستند و شما احساس آنها را می‌کنید، اما این شوک در کسری از ثانیه احساس می‌شود. شدت احساسی که این شوک‌ها ایجاد می‌کنند، مانند احساس یک تپش قوی در قلب یا ضربه خوردن به قفسه سینه است. پزشک شما ممکن است برای کاهش ضربان‌های نامنظم قلب، دارویی را برای شما تجویز کند.

دستگاه‌هایی که در عملکرد دفیبریلاتور (الکتروشوک) قلبی اختلال ایجاد می‌کنند

• گوشی‌های تلفن همراه و پخش‌کننده MP3 و iPod
• سیم‌های حامل برق فشارقوی
• دستگاه فلز‌یاب
• دستگاه جوش صنعتی
• ژنراتور برق (منبع ولتاژ)

درمان‌های پزشکی که عملکرد دفیبریلاتور (الکتروشوک) قلبی را دچار اختلال می‌کنند

• عکس‌برداری MRI
• سنگ‌شکنی کلیه به روش غیر جراحی و با دستگاه شاک‌ویو
• استفاده از الکتروکوتر در جراحی برای قطع خونریزی

انجام فعالیت‌های روزانه

استفاده از دستگاه دفیبریلاتور (الکتروشوک) مانع از انجام ورزش و فعالیت‌های فیزیکی نمی‌شود اما ممکن است لازم باشد از انجام ورزش‌های پرخطری ماند فوتبال اجتناب کنید.

رانندگی

تا یک هفته بعد از جراحی کاشت دستگاه الکتروشوک (ICD) باید از رانندگی کردن خودداری کنید. البته درصورتی‌که سابقه‌ی آریتمی ‌قلبی، ایست قلبی یا دیگر علائم آریتمی ‌قلبی (مانند بیهوشی) را داشته باشید، پزشک شما رانندگی را تا شش ماه ممنوع می‌کند و در صورتی پس از این مدت می‌توانید رانندگی کنید که در طول این مدت مجدداً دچار علائم آریتمی ‌قلبی نشده باشید.

مراقبت و پیگیری‌های منظم

بعد از کاشت دستگاه الکتروشوک (ICD) لازم است پزشک شما به‌طور منظم وضعیت شما را چک کند و ممکن است برای بررسی وضعیت قلبی شما انجام تست نوار قلبی را تجویز کند.

تعویض باتری دستگاه

باتری دستگاه دفیبریلاتور (الکتروشوک) بین 5 تا 7 سال دوام دارد. پزشک شما قبل از تمام شدن نیروی باتری، باتری و ژنراتور دستگاه را تعویض می‌کند.

مزایای دستگاه دفیبریلاتور (الکتروشوک) قلبی چیست؟

دستگاه دفیبریلاتور (الکتروشوک) قلبی می‌تواند آریتمی‌‌های قلبی که کشنده و خطرناک هستند را شناسایی و آن‌ها را متوقف کند. دستگاهالکتروشوک (ICD) نسبت به دارودرمانی، عملکرد بسیار بهتر و مؤثرتری برای پیشگیری از ایست قلبی دارد. هرچند دستگاه دفیبریلاتور (الکتروشوک) قلبی نمی‌تواند بیماری قلبی شخص را درمان کند اما خطر مرگ ناشی از ایست قلبی را تا حدود زیادی کاهش می‌دهد.