آیا شما نیز در ماه رمضان روزه می‌گیرید یا آن که به دلیل سبک زندگی خاصی که دارید گاهی اوقات غذای چندان مصرف نمی‌کنید؟ اگر پاسخ شما مثبت است باید بدانید که روزه داری چه تاثیراتی بر سلامت شما میگذارد؟ آیا روزه گرفتن باعث کاهش فشار خون میشود؟ آیا برای سلامت قلب مفید است یا در برخی شرایط خاص خطرناک میباشد؟ بیماری قلبی جز علل شایع مرگ و میر در زنان محسوب میشود و حتی میزان مرگ و میر ناشی از بیماری قلبی در مقایسه با سرطان بالاتر است. تشخیص بیماری قلبی معمولاً با بار عاطفی زیادی همراه است و بر کیفیت زندگی و حتی بر خلق و خوی بیمار تاثیرات منفی میگذارد. اگرچه کنترل وزن و ورزش کردن به صورت منظم دو فاکتور حیاتی برای حفظ سلامت قلب محسوب میشوند رژیم غذایی سالم نیز در حفظ عملکرد مناسب قلب نقش مهمی را ایفا میکند. در حقیقت رژیم غذایی مخصوص حفظ سلامت قلب در کنار سایر فاکتورها می‌تواند ریسک بروز سکته یا بیماری‌های قلبی را تا حدود ۸۰ درصد کاهش دهد. اگر شما دچار بیماری قلبی هستید و قصد دارید از روزه گرفتن به عنوان یک روش برای اصلاح رژیم غذایی تان استفاده کنید بهتر است با پزشک خود مشورت نمایید. زیرا در برخی موارد روزه گرفتن با تاثیرات منفی بر سلامت بدن همراه خواهد شد.
آیا روزه برای بیماران قلبی مناسب است؟
برخی از افرادی که دچار بیماری قلبی هستند با این سوال مواجه میشوند که آیا روزه گرفتن در ماه رمضان برای آنها خطر دارد یا خیر؟ آیا آنها می‌توانند زمان مصرف داروهای خود را تغییر دهند؟ اینها سوالاتی است که برای بیماران قلبی پیش می‌‌آید. در این قسمت بیماری‌های قلبی که روزه برای آنها مناسب و یا مضر میباشد توضیح داده شده است:
فشار خون بالا
افرادی که دچار فشار خون بالا هستند معمولاً قبل از شروع ماه رمضان باید از تحت کنترل بودن فشارخون خود اطمینان حاصل کنند به ویژه افرادی که از چندین دارو استفاده می‌نمایند. انواع مختلفی از داروها باید در اوایل روز و قبل از خوردن صبحانه مصرف شوند و برخی دیگر باید بعد از صبحانه مصرف گردند. افرادی که از داروهای ادرار آور استفاده می‌کنند نباید دوز بالای آن را مصرف نمایند و ترجیحاً قرص خود را با یک لیوان آب در نوبت عصر مصرف کنند. افرادی که فشارخون کنترل نشده دارند باید به شدت از روزه گرفتن خودداری کنند.
نارسایی مزمن قلبی
افرادی که دچار نارسایی مزمن قلبی هستند، افرادی که عملکرد قلب آنها مناسب نیست به ویژه آن دسته از بیمارانی که دچار تنگی نفس می‌باشند باید از روزه داری اجتناب کنند. با این حال بیمارانی که تحت کنترل قرار دارند و هیچ گونه علائمی ندارند باید در صورت تمایل برای روزه داری تحت نظر پزشک قرار بگیرند. این افراد باید از پس از افطار کردن از خوردن بیش از حد مواد غذایی اجتناب کنند و در ابتدا مقادیر بسیار کوچکی از وعده غذایی خود را مصرف نمایند. این بیماران باید داروهای ادرارآور خود را به جای وعده سحر در وعده افطار مصرف کنند تا به مقدار کافی آب در اختیار بدن قرار بگیرد.
آنژین و انفارکتوس میوکارد
افراد که دچار آنژین یا درد قفسه سینه یا انفارکتوس میوکارد یا حمله قلبی هستند و می‌توانند با انجام دادن فعالیت‌های طبیعی خود بپردازند قادر به روزه گرفتن هستند با این حال باید در ماه رمضان فعالیت جسمانی خود را کاهش دهند. افرادی که اخیرا دچار حمله قلبی شده اند باید از روزه گرفتن خودداری کنند و از داروهای تجویز شده توسط پزشک استفاده نمایند.
سابقه جراحی بای پس یا آنژیوگرافی
افرادی که بیش از یک سال از جراحی بای پس یا آنژیوگرافی در آنها می‌گذرد و قادر به انجام دادن فعالیت‌های روزمره خود هستند می‌توانند تا زمانی که داروهای شان را به موقع مصرف می‌کنند روزه بگیرند. با این حال این افراد باید از انجام دادن فعالیت جسمانی سنگین خودداری کنند زیرا این امر باعث کاهش آب بدن و انسداد استنت یا گرافت خواهد شد.
استفاده از داروهای ضد انعقاد خون
بیمارانی که از داروهای رقیق کننده خون استفاده می‌کنند باید بسیار هوشیار باشند. در صورتی که این افراد به موقع از داروهای خود استفاده کنند و پزشک آنها اجازه دهد می‌توانند روزه بگیرند با این حال باید قبل از روزه‌داری پزشک درخواست تست سرعت لخته شدن خون را بدهد تا بتواند نتیجه نهایی را در اختیار بیمار قرار دهد. انجام دادن آزمایش خون به منظور ارزیابی سرعت لخته شدن خون قبل از روزه داری کاملاً ضروری میباشد. در ماه‌های گرم تابستان بیمار باید از روزه گرفتن خودداری کند تا از غلظت خون و لخته شدن آن جلوگیری گردد.
نکات غذایی برای بیماران قلبی در ماه رمضان و یا زندگی عادی
هیچ گونه ماده غذایی به تنهایی نمی‌تواند معجزه ایجاد کند و شما باید رژیم غذایی خود را به طور کامل تغییر دهید. شما باید به جای غذاهای سرخ شده و فراوری شده و همچنین مواد غذایی آماده و شیرین از غذاهای سالم و طبیعی مانند انواع غلات و حبوبات استفاده کنید. در صورتی که قصد دارید به بهبود سطح سلامت قلب و عروق خود بپردازید اما دچار بیماری قلبی هستید یافته فشارخون و کلسترول شما بالا است توجه کردن به نکات مهم تغذیه ای می‌تواند به طرز قابل توجهی به کنترل این بیماری‌ها و کاهش ریسک حمله قلبی به ویژه هنگامی که روزه هستید کمک کند.
در مصرف چربی احتیاط کنید
اگر شما نگران سطح سلامت خود هستید باید از مصرف مواد غذایی چرب و سرخ شده اجتناب کنید و چربی‌های ناسالم را از رژیم غذایی تان حذف نمایید و در عوض از چربی‌های سالم استفاده کنید. به منظور بهبود رژیم غذایی خود باید از موارد زیر پیروی کنید.
از مصرف اسیدهای چرب ترانس خودداری کنید
از آنجایی که افزایش سطح کلسترول بد خون باعث افزایش ریسک حمله قلبی و سکته مغزی میشود و سطح چربی خوب خون را پایین می‌آورد و ریسک بروز بیماری قلبی عروقی در شما افزایش خواهد یافت. تعداد زیادی از کشورها و در تبلیغات خود به شدت به مخاطبان شان را از مصرف چربی‌های ترانس منع می‌کنند و از تولیدکنندگان خواسته اند روی بطری روغن عنوان روغن چرب ترانس را بنویسند. سعی کنید تا حد امکان از چربی‌های سالم استفاده کنید.
از مصرف چربی‌های اشباع شده خودداری کنید
چربی‌های اشباع شده بیشتر در گوشت قرمز و لبنیات یافت میشود که شما باید سعی کنید تا حد امکان میزان مصرف این چربی‌ها را کاهش دهید. سعی کنید از لبنیات کم چرب استفاده کنید و به جای گوشت قرمز بیشتر از انواع ماهی و مرغ بدون پوست و چربی تخم مرغ و منابع پروتئین گیاهی استفاده کنید.
بیشتر از چربی‌های سالم استفاده کنید
مصرف مواد غذایی که حاوی چربی‌های سالم هستند می‌توانند به بهبود سطح کلسترول خون و کاهش ریسک بروز بیماری‌های قلبی کمک کند. سعی کنید هر روز از اسیدهای چرب امگا ۳ موجود در ماهی‌های چرب از قبیل سالمون و هرینگ و همچنین دانه کنجد، اسفناج، گل کلم و گردو استفاده کنید. سایر منابع حاوی چربی‌های سالم عبارتند از روغن زیتون، آووکادو، انواع مغزها و کره مغزها.
از غذاهای سرشار از فیبر استفاده کنید
داشتن رژیم غذایی سرشار از انواع فیبر می‌تواند ریسک افزایش کلسترول بد خون را کاهش دهد و همه مواد غذایی مورد نیاز برای محافظت از قلب را در اختیار بدن قرار دهد. به عنوان یک قانون کلی به خاطر داشته باشید که مصرف غذاهای سرشار از فیبر به کاهش وزن بدن کمک میکند. از آنجایی که فیبر در مقایسه با سایر انواع غذاها مدت بیشتری در معده باقی می‌ماند باعث پر شدن معده به مدت طولانی تر خواهد شد و شما نیاز کمتری به غذا پیدا می‌کنید. فیبر همچنین باعث میشود که چربی سریع تر از دستگاه گوارش خارج شود و کمتر جذب گردد. به این ترتیب هنگامی که شما از فیبر استفاده می‌کنید انرژی بیشتری برای ورزش کردن خواهید داشت. فیبر غیرمحلول در غلات کامل، حبوبات، و سبزیجات از قبیل هویج، کرفس و گوجه فرنگی یافت میشود. فیبر محلول نیز در خوراکی‌هایی از قبیل انواع مغز، انواع لوبیا، جو دوسر، و انواع میوه از قبیل سیب، انواع مرکبات، گلابی و توت موجود میباشد.
میزان مصرف نمک و غذاهای فرآوری شده را کاهش دهید
مصرف نمک به مقادیر زیاد باعث افزایش فشارخون خواهد شد و ریسک بروز بیماری‌های قلبی را افزایش می‌دهد. انجمن سلامت قلب به همه افراد توصیه میکند که در طول روز بیش از یک قاشق غذا خوری نمک مصرف نکند. شاید تصور کنید که یک قاشق غذا خوری نمک باعث میشود غذای شما هیچ گونه مزه ای نداشته باشد اما بهترین روش برای پیشگیری از بروز بیماری‌های قلبی میباشد. میزان مصرف غذاهای کنسرو شده و فرآوری شده را کاهش دهید. هنگامی که شما از غذاهای فرآوری شده یا کنسرو شده مانند انواع سوپ و غذای منجمد استفاده می‌کنید مقادیر بسیار زیادی نمک را به بدن خود می‌رسانید. مصرف غذاهای تازه که نمک کمتری دارند و تهیه سوپ از مواد تازه باعث میشود که سلامت بدن شما به خطر نیفتد. برای طعم دادن به غذای خود از ادویه جات استفاده کنید. هنگامی که خودتان آشپزی می‌کنید می‌توانید مقدار نمک مصرفی تان را کنترل نمایید و به جای نمک از انواع ادویه برای خوشمزه شدن آن استفاده کنید. از جایگزین نمک استفاده کنید در انتخاب غذای مصرفی خود کاملا دقت کنید. در هنگام خریداری مواد غذایی دقت داشته باشید که روی آنها برچسب بدون سدیم حک شده باشد. با این حال بهتر است از ترکیبات تازه استفاده کنید و رژیم غذایی کم نمک داشته باشید.
خودتان در منزل آشپزی کنید
هنگامی که شما به خوردن مواد غذایی فرآوری شده و غذاهای چرب و پرنمک عادت کرده‌اید تغییر رژیم غذایی و مصرف مواد غذایی سالم بسیار دشوار خواهد بود. معمولاً اکثر افراد مقادیر بسیار زیادی نمک، قند و چربی‌های ناسالم صرف می‌کنند. هنگامی که شما خودتان در منزل آشپزی می‌کنید می‌توانید مقدار نمک و چربی موجود در آن را کنترل کنید و به این ترتیب علاوه بر حفظ سلامت بدن به کنترل چربی و کاهش وزن خود نیز کمک نمایید. آماده کردن مواد غذایی سالم بسیار آسان و کم هزینه است که طی مدت کوتاهی آماده می‌گردد و شما می‌توانید از خوردن یک غذای سالم و پر انرژی بهره مند شوید.
به حجم غذای مصرفی خود و وزن تان توجه کنید
چاقی و اضافه وزن باعث میشود که قلب شما سخت تر کار کند که در چنین حالتی احتمال بروز فشار خون بالا که شایع ترین علت بروز بیماری قلبی است افزایش پیدا میکند. تا زمانی که شما قند، نمک و چربی ناسالم کمتری مصرف کنید و حجم غذای مصرفی خود را کاهش دهید می‌توانید به راحتی وزن کم کنید و تناسب اندام داشته باشید.
