دلیل تپش قلب هنگام بیدار شدن از خواب چیست؟
شرایط جسمی که سبب بروز تپش قلب شدید هنگام بیدار شدن از خواب میشود عبارتند از:
خواب آپنه
خواب آپنه، یک وضعیت پزشکی خطرناک است که ممکن است زندگی و خواب شما را تحت تاثیر قرار دهد. در این وضعیت، شما در حین خواب با کمبود اکسیژن مواجه میشوید. افرادی که هنگام خواب خروپف میکنند و تنفسشان در فواصل زمانی کوتاه قطع میشود، احتمالاً با مشکل خواب آپنه روبرو هستند.
خواب آپنه میتواند خطر افزایش فشار خون و سکته قلبی را در فرد افزایش دهد. این وضعیت ممکن است باعث تخریب کیفیت زندگی و الگوی خواب شما شود. علاوه بر این، اغلب باعث میشود که هنگام بیدار شدن از خواب، احساس کنید چند روز است که نخوابیدهاید.
خواب آپنه به دلیل آزاد شدن ماهیچههای گلو به وجود میآید. این آزاد شدن ماهیچهها میتواند باعث بسته شدن گلو و توقف جریان اکسیژن در مسیر هوایی شما شود. همچنین، زبان شما ممکن است در هنگام خواب در مسیر گلو قرار بگیرد و باعث بروز این وضعیت شود.
اگر تصور میکنید که به آپنه مبتلا هستید، خیلی احتمال دارد که هنگام بیدار شدن از خواب تپش قلب سریع، تعریق و سردرد داشته باشید.
کابوسهای شبانه
کابوس شبانه در اغلب افراد حالت غیر عادی نیست. بر همین مبنا شما هم میبایست این گونه کابوسها را داشته باشید. اگر چنین است خیلی احتمال دارد که پریدن از خواب در اثر کابوس و پیرو آن تپش قلب سریع، تعریق و تنفس تند را تجربه کرده باشید. این امر بیشتر در زمانی رخ میدهد که شما در خواب عمیقی باشید و احساس کنید که در دام گرفتار شدهاید.
خبر خوب این است که در خیلی موارد این کابوسها بیضررند. اگرچه در اثر آنها شما با تپش قلب بیدار شوید ما معمولا موردی برای نگرانی وجود ندارد. اگر این کابوسها به مدت بیش از چند هفته یا پیوسته ادامه پیدا کرد، پیشنهاد میشود به مراکز درمانی مراجعه کنید.
استرس و عوامل عاطفی
استرس و دیگر تنشهای عاطفی اغلب میتوانند منجر به حملات اضطرابی و بیدار شدن همراه با تپش قلب شوند. این موضوع که اضطراب زیاد میتواند سبب ایجاد علائم ضعف و بیماری شود امری کاملا شناخته شده است. هنگامی بروز حملات استرس علائمی که بیشتر مشاهده میشوند عبارتند از: تنفس کوتاه، افزای تپش قلب، حالت تهوع و سبکی سر.
درک درستی از حملات استرس وجود ندارد زیرا آنها اغلب اوقات بدون دلیل روی میدهند. بطور کلی زمانی روی میدهند که در حالت استرس یا آسیب عاطفی قرار دارید. اینها سبب تحریک بروز حملات استرسی میشوند که این امر خود سبب بزرگنمایی ذهنی در خصوص مسائل جزئی میشود. این حملات سبب ترشح ناگهانی آدرنالین در بدن و وادار کردن قلب به تپش شدیدتر بعد از بیدار شدن، میشوند.
همچنین تصور میشود که عوامل و تغییرات ژنتیکی نیز در بروز حملات استرسی نقش دارند و سبب برخی تغییرات در عملکرد مغز میشوند. این عوامل میتوانند سبب ناهماهنگی و عدم تعادل در انتقال دهندههای عصبی مغز شوند.
فیبریلاسیون دهلیزی
فیبریلاسیون دهلیزی به عنوان یک عدم تعادل یا سرعت زیاد تپش قلب شناخته میشود. این وضعیت پزشکی ممکن است سبب کاهش فشار خون شود. عدم تشخیص فیبریلاسیون دهلیزی میتواند منجر به افزایش خطر لخته شدن خون، سکته مغزی یا حتی ایست قلبی شود. در برخی موارد از فیبریلاسیون دهلیزی، تعیین علت بسیار سخت است اما در هر حال این وضعیت همچنان وضعیت بحرانی است.
اگر به دلیل بروز تپش قلب هنگام بیدار شدن از خواب، به داشتن فیبریلاسیون دهلیزی شک دارید به مراکز پزشکی مراجعه نمایید.
تغییرات هورمونی در زنان
هورمونها عکسالعمل بدن در زمانهای مختلف را کنترل میکنند. برای زنانی که در حالت قاعدگی قرار دارند، قاعدگی آنها در حال شروع شدن است یا باردارند، داشتن تپش سریع قلب هنگام خواب و زمان بیدار شدن، امر غیر عادی نیست. این تغییرات هورمونی میتواند ناگهانی و به مدت کوتاه روی دهد یا ممکن است مدت زمانی بیشتری ادامه داشته باشند.
مصرف داروها
در بسیاری از موارد تپش سریع قلب ناشی از داروهایی است که مصرف میکنید. اگر شروع به مصرف داروی جدیدی کردهاید، ممکن است لازم باشد که عوارض جانبی آن را بررسی کنید.
اغلب داروها دارای تاثیرات جانبی روی قلب هستند که این امر منجر به تپش قلب میشود. بنابراین آگاهی دقیق از عوارض جانبی داروها میتواند طرز تفکر شما در خصوص تپش قلب کمک کند و سبب خواب راحت شما با وجود تپش قلب شود.
رژیم غذایی و تمرینات ورزشی
تغذیه قبل از خواب میتواند تأثیر مهمی بر روی خواب شما داشته باشد. به عنوان مثال، مصرف یک فنجان قهوه قبل از خواب ممکن است باعث بیداری و تپش سریع قلب شما شود.
کافئین یک ماده محرک قوی برای سیستم عصبی خودکار بدن است. سیستم عصبی خودکار بدن (ANS) کنترل کننده فعالیت قلب و سایر اعضای بدن است. وقتی کافئین این سیستم را تحریک میکند، تپش قلب را افزایش میدهد و باعث ایجاد انرژی بیشتر در بدن میشود.
همچنین، مهم است که درباره غذاها و نوشیدنیهایی که قبل از خواب مصرف میکنید فکر کنید. برخی از غذاها حاوی ترکیباتی هستند که ممکن است تپش قلب را افزایش دهند. به عنوان مثال، اگر قبل از رفتن به رختخواب مکملهای حاوی پروتئین مصرف کنید، در خطر بروز مشکلاتی مانند افزایش تپش قلب قرار میگیرید.
پایین بودن قند خون
هایپوگلایسمیا که پزشک متخصص خود را دارد، زمانی رخ میدهد که گلوکز خون بیش از حد کاهش مییابد. افراد مبتلا به دیابت احتمالا وضعیت هایپوگلایسمیا را تجربه کردهاند. اما به هر حال افراد سالم نیز از برخورد به این وضعیت در امان نیستند. هایپوگلایسمیا میتواند زمانی از روز و بخصوص شب رخ دهد.
علائم کاهش قند خون:
- تعریق
- احساس سردرگمی یا بینظمی
- اختلالات خواب
هایپوگلایسمیا میتواند هنگام خواب روی شما تاثیر گذارد و به دلایل مختلف سبب افزایش تپش قلب شود. دلیل اصلی آن این است که ممکن است شما شب تا دیر هنگام به ورزش مشغول باشید یا غذایی خورده باشید که به سرعت جذب جریان خون شود.
پایین بودن فشار خون
فشار خون نقش اساسی در سلامت شما بازی میکند. اغلب افراد در مورد فشار خون بالا یا هایپرتنشن شنیدهاند.
وضعیت دیگر نیز مشابه فشار خون بالا وجود دارد که به آن فشار خون پایین یا هایپوتنشن گفته میشود که میتواند آسیبهای شدیدی به سلامتی شما وارد کند. در هایپوتنشن فشار خون شما به مقداری کمتر از نیاز بدن برای انجام فعالیتهای عادی، کاهش مییابد.
هنگامی که شما در خواب هستید ممکن است فشار خون شما بطور ناگهانی بیش از حد پایین بیاید.
اگر فشار خون شما هنگام خواب ناگهان بیش از حد پایین بیاید قلب شما شروع به تپش سریعتر میکند تا خون را به تمام بدن برساند. این افزایش تپش بطور خودکار روی میدهد و به دلیل همین تپش شدید قلب احتمالا شما خواب بیدار میشوید.
دیگر وضعیتهای سلامتی
وضعیتهای سلامتی دیگری نیز وجود دارند که میتوانند سبب بیدار شدن شما همراه با تپش قلب باشند. عواملی نظیر تب، پرکاری تیروئید، دیابت و کم خونی هم میتوانند سبب بروز این مشکل شوند. کم آبی بدن قبل از رفتن به رختخواب نیز از عوامل بروز تپش قلب سریعتر است.
در واقع عوامل زیادی وجود دارند که میتوانند سبب بیدار شدن شما همراه با تپش قلب شدید و دیگر علائم شوند. فهمیدن آنچه سبب آن میشود غالبات مشکل است. اما به هر حال روشهایی وجود دارد که شما میتواند به شما در این خصوص کمک کند که در ادامه به آنها میپردازیم.
شش روش برای جلوگیری از بیدار شدن به همراه تپش قلب شدید
اگر در قفسه سینه خود درد یا ناراحتی، ضعف و مشکلات تنفسی احساس میکنید، فورا به مراکز درمانی مراجعه کنید. اگر هیچیک از علائم بالا را ندارید ولی هنوز هنگام بیدار شدن احساس ناراحتی و تپش قلب شدید دارید در این صورت تغییر سبک زندگی میتواند مفید باشد.
عادات تغذیهای خود را عوض کنید
یکی از راهحلهای خوب این است که عادات غذایی خود را تغییر دهید و از خوردن غذاهای مشخصی که میتواند تپش قلب شما را تحریک کند، بپرهیزید. مواد غذایی حاوی کافئین میتواند به شکل معنی داری ضربان قلب شما را افزایش دهد. بطور کلی غذاهایی که حاوی کافئین هستند عبارتند از: قهوه، نوشیدنیهای انرژیزا و کوکاکولا. دیگر غذاهایی که باید از خوردن آنها اجتناب کنید غذاهایی هستند که حاوی منوسدیم گلوتامات (MSG) و تیرامین میباشند.
کاهش اضطراب
تلاش در جهت کاهش استرس در اکثر موارد کار سختی است زیرا اضطراب شما ناشی از عواملی است که تحت کنترل شما نیستند. از دست دادن بستگان یا قرار گرفتن در موقعیتی که شما را نگران آسیب دیدن میکند، میتواند سبب استرس شود. در مواردی که بیش از حد استرس دارید، باید تمرین کنید که نفسها عمیقتری بکشید، از یوگا استفاده کنید یا در مورد مشکلتان با دیگران صحبت کنید.
در مورد داروهایی که مصرف میکنید، تحقیق کنید
همانطور که قبلا جلوتر گفته شد، برخی داروها حاوی ترکیباتی هستند که میتواند ضربان قلب شما را تحت تاثیر قرار دهد. بررسی عوارض جانبی داروهایی که مصرف میکنید و ترکیبات تشکیل دهنده آنها امری حیاتی است. بدون آگاهی کامل در مورد داروهایی که مصرف میکنید، ممکن است سلامتی شما با وضعیت شدیدتری به خطر بیافتد.
اگر احساس میکنید در اثر مصرف دارایی هنگام بیدار شدن از خواب با مشکل تپش شدید قلب مواجهید، با پزشک خود مشورت کنید.
به اندازه کافی بخوابید و استراحت کنید
تا زمانی که نگران بیدار شدن از خواب همراه با تپش قلب هستید، خودتان را از یک خواب راحت محروم کردهاید. خواب برای پایدار نگه داشتن سلامتی بدن ضروری است. به همین ترتیب عدم وجود خواب راحت میتواند سبب واکنشهای نامناسب بدن شود که توضیح آن مشکل است.
پیشنهاد میشود که سعی کنید روز 8 ساعت بخوابید، ترجیحا بین ساعت 8 شب تا 6 صبح روز بعد. برای اینکه بدن شما به اندازه کافی استراحت کند، به خواب نیاز دارید زیرا تنظیم هورمونهای بدن و ضربان قلب کمک میکند.
مرتب ورزش کنید
ورزش برای حفظ سلامت بدن حیاتی است. انجام تمرینات ورزشی در زمان صحیح در روز نیز خیلی مهم است. علاوه بر این انجام تمرینات ورزشی در انتهای شب و کم آب شدن بدن میتواند اغلب سبب بیدار شدن به همراه تپش سریع قلب شود.
استفاده از مکملهای غذایی برای تقویت عملکرد بدن در هنگام ورزش ممکن است سبب افزایش تپش قلب شود. بنابراین باید درباره مصرف این مکملها فکر کنید و مطمئن شوید که هنگام ورزش به اندازه کافی آب به بدنتان میرسد.
با پزشکتان مشورت کنید
اگر هیچ یک از مراحل فوق کارساز نبود در آخر با پزشک مشورت کنید. دکتر لیلا عسگرپور همیشه بهترین فردی است که در هنگام دودلی در خصوص انتخاب فرد مناسب، میتوانید با او مشورت کنید. تلاش برای اینکه خودتان مشکل را تشخیص دهید بیشتر ضرر دارد تا منفعت. همیشه پیش از آنکه بخشی از زندگیتان را تغییر دهید، در پی توجه کردن به توصیههای پزشکی باشید.
قرار گرفتن در این وضعیت ممکن است مضر باشد و خطر جدی سلامت شما را تهدید کند بنابراین بهتر از به پزشک مراجعه کنید تا شما را با روشهای مناسب مورد آزمایش قرار دهد.
هر چه زودتر علت مشکل خود را پیدا کنید احساس بهتری خواهید داشت. حتی ممکن است بلافاصله مشکل بیداری شدن همراه با تپش قلب شما برطرف شود.