سرگیجه نوعی احساس گیجی و بی‌قراری و منگی سر است که ممکن است با غش کردن همراه باشد. در این حالت فرد احساس می‌کند که اتاق دور سرش می چرخد. مدت زمان تداوم این احساس، شدت سرگیجه را تعیین می‌کند که به نوبه خود حاکی از جدی بودن این احساس است. دلایل معمول سرگیجه متعدد است. بسیاری از آن‌ها چندان جدی نبوده و بدون هیچ درمان سرگیجه بهیود می‌یابد. با این حال برخی از دلایل سرگیجه نیز نیازمند اقدامات درمانی فوری هستند. در رابطه با سرگیجه و بیماری قلبی ، باید بدانیم بسیاری از ناراحتی‌های قلبی موجب سرگیجه می‌شوند حتی هنگام ایست قلبی فرد دچار سرگیجه می شود. بعلاوه گفته شد که سرگیجه یکی از نشانه های اصلی ابتلا به یک بیماری قلبی خاص است. اما این بیماری‌ها کدامند؟
بیماریهای قلبی که باعث سرگیجه می‌شوند
علل سرگیجه می تواند هم قلبی و عروقی و هم غیرقلبی باشد. علاوه بر این، گاهی اوقات برخی از داروها نیز موجب سرگیجه می‌شوند. با این حال، علل شایع، اما جدی سرگیجه عبارتند از کاهش قند خون، کاهش ناگهانی فشار خون، بیماریهای قلبی و کم خونی. مشکلات روحی و استرس نیز می‌توانند منجر به سرگیجه شوند. در میان علل دیگر برخی از بیماری‌ها و اختلالات نیز می‌توانند احساس سرگیجه را در شما ایجاد کنند. در هر یک از این موارد، شما باید ابتدا به پزشک مراجعه کنید و برای اطمینان از تشخیص مناسب تمامی علائم و نشانه‌هایی که از آن رنج می برید، را بازگو کنید. سرگیجه مرتبط با ناراحتی‌های قلبی می‌تواند یک مشکل کاملاًجدی باشد، و نباید به سادگی از آن گذشت.
در ابتدا، فهرستی از ناراحتی‌های قلبی که می‌توانند باعث ایجاد سرگیجه شوند را مرور کرده و سپس چند مورد از آن‌ها را مورد بحث قرار می‌دهیم.
- تصلب شرایین
- آنژین صدری
- حملات قلبی
- سوفل آئورتی (بیماری قلبی در کودکان)
- بیماری عروق کرونر
- تپش قلب
- بیماریهای قلبی ارثی- مادرزادی
- افزایش سطح کلسترول
- تاکی‌کاردی بطنی (افزایش ضربانات قلب در بطن)
- آریتمی قلب (بی‌نظمی ضربان قلب)
- افزایش فشار خون اولیه
- دیسپلازی آریتمی بطن راست (نقص در قسمت فوقانی دیواره بطن)
مشکلات قلبی که باعث سرگیجه می‌شوند
تمامی ناراحتی‌ها و بیماریهای مادرزادی قلب مذکور، موجب سرگیجه می‌شوند. افراد مبتلا به هر یک از مشکلات زیر که احساس سرگیجه دارند، باید فوراً با یک متخصص مشورت کنند.
سرگیجه عروقی
سرگیجه عروقی مربوط به عروق خونی است. سرگیجه عروقی ناشی از کاهش جریان خون در قسمت‌های مختلف بدن است. گردش خون به پایین‌ترین بخش مغز به طور خاص کاهش می یابد. این کاهش گردش خون باعث سرگیجه می‌شود. سرگیجه عروقی ممکن است به دلیل سابقه خانوادگی، حمله قلبی، سکته مغزی، یا فشار خون بالا ایجاد شود. بنابراین، سرگیجه علامتی مهم در سرگیجه عروقی است.
تصلب شرایین
تصلب شرایین یک بیماری تنگی مجرای عروق (به علت رسوب چربی) است و می‌تواند جریان خون به اندام‌های مهم مانند قلب، مغز و روده را کاهش دهد. زمانی‌که جریان خون به قلب کاهش می یابد، علامت اصلی تصلب شرایین سرگیجه و احساس غش کردن است. تنگی نفس نیز معمولاً همراه با سرگیجه مشاهده می‌شود.
آنژین صدری
آنژین صدری چیزی جز درد شدید در قفسه سینه نیست که در اثر نرسیدن اکسیژن کافی به قلب ایجاد می‌شود. زمانی‌که اکسیژن مورد نیاز قلب تأمین نمی‌شود، آنژین صدری به وجود می‌آید. سرگیجه و حالت تهوع علائم اصلی مشاهده شده در بیماران مبتلا به آنژین صدری می‌باشد. این عارضه معمولاً در مردان بالای ۵۰ سال و زنان یائسه دیده می‌شود.
بیماری عروق کرونر
سرگیجه همراه با احساس سنگینی و تنگی نفس از علائم شایع بیماری عروق کرونر است. درد شدید قفسه سینه علامت اصلی در بیماری عروق کرونر است.
آریتمی
آریتمی وضعیتی است که در آن ضربان قلب نامنظم است. تپش قلب و سرگیجه همراه با ناراحتی قفسه سینه و تنگی نفس از علائم مشاهده شده در این بیماری است. ناراحتی‌های قلبی در افراد جوان شامل آریتمی منتهی به سرگیجه است.
سرگیجه و نارسایی قلبی
نارسایی قلبی موجب کاهش جریان خون به سایر نقاط بدن می‌شود. اگر جریان خون به مغز پایین‌تر از حد معمول بوده و یا فشار خون پایین باشد، شما ممکن است احساس سرگیجه کنید. زمانی‌که ضربان یا ریتم قلب غیرطبیعی(خیلی آهسته یا بیش از حد سریع) باشد و یا زمانی‌که پمپاژ خون توسط قلب به دلیل مسدود شدن جریان خون در اثر تنگی یک دریچه به اندازه کافی انجام نگیرد، جریان خون به مغز ممکن است کاهش یابد. این عارضه می‌تواند ناشی از یک حمله قلبی نیز باشد.
سرگیجه، به‌ویژه در حالت ایستاده، یک علامت بسیار شایع در افراد مبتلا به نارسایی قلب است. این عارضه ممکن است به دلیل اختلال عملکرد یا ریتم قلب، و یا به دلیل تنگی یک دریچه باشد. همچنین ممکن است به دلیل افت سریع اما موقت فشار خون، که به افت فشارخون وضعیتی معروف است، باشد که معمولاً ناشی از بلند شدن خیلی سریع است.
در اغلب موارد سرگیجه ناشی از مصرف داروهای مورد استفاده در درمان نارسایی قلبی است. دیورتیک ها، مهارکننده‌های ACE ،ARB ها و مسدودکننده‌های بتا همگی موجب کاهش فشار خون می‌گردند. این داروها عملکرد قلب و تنفس شما را بهبود می‌بخشند اما به دلیل اینکه فشار خون شما پایین‌تر از حد معمول است، شما ممکن است احساس سرگیجه کنید، به خصوص زمانی‌که از حالت درازکشیده یا نشسته به حالت ایستاده تغییر وضعیت می‌دهید. برای راهنمایی در مورد چگونگی به حداقل رساندن این نوع سرگیجه اینجا کلیک کنید.
چه موقع سرگیجه نیازمند مراقبت‌های پزشکی است؟
بسیاری از بیماریهای خطرناک و تهدید‌ه‌کننده ممکن است تنها با یک سرگیجه شروع شوند. در صورت بروز هر یک از علائم زیر به پزشک مراجعه کنید:
• احساس سرگیجه شدید برای اولین بار
• سرگیجه بدون علت واضح و یا خاص، یا سرگیجه ناگهانی
• هر گونه تغییر در الگوی سرگیجه
• بدتر شدن سرگیجه و یا علائم جدید
• سرگیجه پسس از مصرف داروهای تازه تجویزشده، و یا تغییرات اخیر در نسخه‌های قبلی
اگر سرگیجه با علائم زیر همراه شد با ۱۱۵ تماس بگیرید و یا به اورژانس مراجعه کنید:
• درد قفسه سینه، تپش قلب، تنگی نفس، یا سابقه بیماری قلبی
• از دست دادن هوشیاری، غش، یا حالت شبیه به غش
• افتادگی صورت، لکنت زبان، ضعف در یک طرف از بدن، یا ناتوانی در راه رفتن مستقیم
• تب یا رنگ‌پریدگی
