آیا کم خونی روی قلب تاثیر می‌گذارد؟ کم خونی نوعی بیماری خونی است که در آن سطح هموگلوبین (پروتئینی ضروری که اکسیژن را به بافت‌ها و اندام‌های شما می‌رساند) کمتر از حد طبیعی است. کم خونی معمولاً زمانی اتفاق می‌افتد که سلول‌های قرمز خون کافی نداشته باشد سلول‌هایی که هموگلوبین را به بدن منتقل می‌کنند. در موارد دیگر، خون ممکن است به سادگی حاوی هموگلوبین بسیار کمی باشد. ارتباط بین کم خونی و بیماری‌های قلبی بسیار واضح است. بسیاری از افرادی که نارسایی قلبی دارند، و یا به دلیل حمله قلبی در بیمارستان بستری می‌شوند، کم خون هستند. به‌طور کلی، افرادی که کم خون هستند در مقایسه با افراد بدون کم خونی بیشتر در معرض حمله قلبی یا بیماری‌های قلبی هستند.
اگر کم خونی درمان نشود، بدن به ویژه قلب آسیب می‌بیند، زیرا سطح اکسیژن به طور مزمن کاهش می‌یابد. افرادی که قبلاً به بیماری قلبی مبتلا شده‌اند در صورت کم خونی ممکن است در واقع وضعیت خود را بدتر کنند زیرا کاهش اکسیژن باعث فشار بیشتر بر قلب می شود. بنابراین در صورت داشتن علائم کم خونی، حتما برای پیشگیری از عوارض و تاثیر آن بر عملکرد قلب‌تان به پزشک برای درمان مراجعه کنید. در ادامه‌ی مطلب علائم و درمان کم خونی توضیح داده شده است.
چه عواملی باعث کم خونی می‌شود؟
در حالی که کم خونی انواع مختلفی دارد، همه آن‌ها ناشی از مشکلات اساسی یکسانی هستند، سلول‌های قرمز خون ناکافی یا کمبود هموگلوبین.
علل شایع کم خونی عبارتند از:
- آهن ناکافی در خون
- یک بیماری خونی ارثی
- کمبود ویتامین مانند B-12 و فولات
- بیماری دیگری (مانند بیماری کلیوی یا سرطان)
- از دست دادن سریع خون (به دلیل جراحی اخیر، پریودهای سنگین یا خونریزی زخم)
انواع مختلف کم خونی
پنج فرم شایع کم خونی عبارتند از:
- کم خونی ناشی از فقر آهن. کم خونی فقر آهن که به طور مکرر اتفاق می‌افتد، کمبود آهنی است که برای تولید هموگلوبین در بدن بسیار مهم است.
- کم خونی سلول داسی شکل. این یک بیماری ارثی است که در آن گلبول‌های قرمز خون بد شکل یا “داسی” شکل می‌شوند. شکل غیر طبیعی گلبول‌های قرمز باعث می شود که شکننده‌تر باشند و در رساندن اکسیژن به بافت‌ها کمتر موثر باشند.
- تالاسمی. یک اختلال ژنتیکی که در خانواده‌ها وجود دارد. در تالاسمی، بدن به اندازه کافی گلبول قرمز یا هموگلوبین تولید نمی‌کند.
- کم خونی مگالوبلاستیک. سلول‌های قرمز خون مگالوبلاستیک هنگامی تولید می‌شوند که بدن ویتامین B12 یا فولات کافی دریافت نکند. این گلبول‌های قرمز بزرگتر از سلول‌های طبیعی هستند، اما در حمل هموگلوبین به اندازه سلول‌های طبیعی کارآمد نیستند.
- کم خونی همولیتیک. در این شرایط، گلبول‌های قرمز به سرعت از جریان خون خارج می‌شوند. عفونت‌ها، داروها و بیماری‌های سیستم ایمنی بدن همگی می‌توانند منجر به این نوع کم خونی شوند. کم خونی همولیتیک پس از انتقال خون نیز می‌تواند رخ دهد.
کم خونی چگونه بر سلامتی شما تأثیر می‌گذارد
وقتی کسی کم خون است، بدن اکسیژن مورد نیاز خود را دریافت نمی‌کند. در صورت عدم تشخیص و درمان کم خونی، ممکن است آسیب جدی در اندام‌ها ایجاد شود.
علائم کم خونی عبارتند از:
- ضعف عمومی
- خستگی
- مشکل در نفس کشیدن
- درد یا ناراحتی در قفسه سینه
- ضربان قلب سریع یا غیرطبیعی
- احساس سرما در تمام مدت، به خصوص در دست و پا
- بی‌حسی دست و پا
- ظاهر رنگ پریده
- خلق و خوی تحریک پذیر
- مشکلات تمرکز یا عملکرد در محل کار یا کلاس درس
- سردردهای مکرر یا سرگیجه
هنگامی که کم خونی شدید می‌شود، قلب برای جبران کاهش سطح اکسیژن در بدن مجبور می‌شود سریع‌تر و سریع‌تر پمپاژ کند.
آیا شما در معرض کم خونی هستید؟
تعدادی از عوامل خطر احتمال ابتلا به کم خونی را افزایش می‌دهند شامل موارد زیر هستند:
- سابقه خانوادگی کم خونی یا سایر اختلالات خونی
- رژیم غذایی ضعیف
- از دست دادن خون بعد از جراحی یا جراحت، یا از دست دادن خون در اثر قاعدگی شدید
- بیماری مزمن از جمله دیابت، سرطان، HIV / AIDS، بیماری التهابی روده، مشکلات تیروئید و بیماری‌های کلیوی
تشخیص، درمان و پیشگیری از کم خونی
برای شناسایی کم خونی، می‌توان از چند آزمایش خون ساده استفاده کرد. پزشک می‌تواند از تست کامل خون (CBC) برای اندازه‌گیری میزان هموگلوبین در خون شما استفاده کند. این آزمایش به پزشک کمک می‌کند تا سطح سایر سلول‌های خون شما را مانند گلبول‌های سفید و پلاکت‌ها بررسی کند این اطلاعات می‌تواند به پزشک در شناسایی منبع کم خونی کمک کند. همچنین سطح آهن، ویتامین B12 و فولات نیز معمولاً در فرآیند تشخیص کم خونی مورد بررسی قرار می‌گیرند.
در صورتی که پزشک شما فکر می‌کند که شما ممکن است نوعی کم خونی ارثی داشته باشید، ممکن است از آزمایش خاصی به نام الکتروفورز هموگلوبین استفاده شود. این آزمایش نوع خاصی از هموگلوبین‌ها در خون شما را نشان می‌دهد و می‌تواند در تشخیص بیماری‌هایی مانند کم خونی سلول داسی شکل و تالاسمی به پزشک کمک کند.
درمان و پیشگیری از کم خونی
بعد از تشخیص کم خونی، درمان معمولاً با تغییر در رژیم غذایی، مکمل‌های ویتامین (مانند آهن، ویتامین B12 و فولات) و داروهایی که برای افزایش تولید گلبول‌های قرمز طراحی شده‌اند، آغاز می‌شود. در برخی موارد، روش‌هایی مانند انتقال خون یا پیوند مغز استخوان نیز ممکن است در نظر گرفته شود.
گاهی اوقات می‌توان از کم خونی جلوگیری کرد، به خصوص در کم خونی‌های ناشی از کمبود ویتامین. در اینجا چند نکته برای کاهش خطر کم خونی آورده شده است:
- از غذاهای غنی از آهن مانند اسفناج، گوشت قرمز بدون چربی، لوبیا، عدس، غلات و نان غنی شده با آهن، جگر، صدف، توفو، ماهی و میوه‌های خشک استفاده کنید.
- مقدار زیادی ویتامین C دریافت کنید تا به بدن کمک کند آهن را به طور موثر جذب کند.
- قهوه و چای را به همراه وعده‌های غذایی خود مصرف نکنید زیرا می‌تواند در جذب آهن اختلال ایجاد کند.
در نهایت، اگر علائم کم خونی را تجربه کردید یا عوامل خطر کم خونی را دارید، با پزشک خود در مورد انجام آزمایش‌های غربالگری منظم برای بررسی هموگلوبین و شمارش گلبول‌های قرمز صحبت کنید. تشخیص زودهنگام و پیشگیری از کم خونی نه تنها به شما کمک می‌کند زودتر بهبود یابید، بلکه باعث بهبود سلامت قلب شما نیز خواهد شد.
