اختلاف فشار سیستول و دیاستول در تشخیص میزان فشارخون

اعداد فشار خون 

خواندن فشار خون:

• فشارخون شما که خوانده می‌شود به صورت 120/80 نوشته می‌شود.
•  این فشار به صورت (۱۲۰ روی ۸۰ خوانده می‌شود)
•  عدد بزرگتر، فشار خون سیستولیک خوانده می‌شود.
•  عدد کوچکتر، فشار خون دیاستولیک خوانده می شود.
•  واحد فشار خون، میلی متر جیوه (mmHg) است.

فشارهای سیستولیک و دیاستولیک هر دو مهم هستند. اگر عدد خوانده شده بیش از حد زیاد باشد، ممکن است فشار خون بالا وجود داشته باشد. اگر عدد خوانده شده بیش از حد پایین باشد، ممکن است جریان خون کافی به اندام‌های حیاتی مانند مغز نرسد.

فشار خون سیستولیک چیست؟ 

فشار خون سیستولیک فشاری است که خون به دیواره عروق خونی وارد می‌کند و فشار ثابتی نیست بلکه دارای نوسان است و نشان دهنده عملکرد قلب در لحظه می‌باشد. هنگامی که اغلب به طور فعال می‌تپد (فرایندی که سیستول نامیده می‌شود) با فشار، خون را به درون رگ‌ها می‌ریزد. فشار داینامیکی وارد شدن خون به عروق خونی، باعث افزایش فشار داخل عروق می‌شود. نقطه حداکثر فشاری که خون طی یک انقباض فعال قلب به آن می‌رسد، فشار خون سیستولیک نامیده می‌شود.

فشار خون سیستولیک «طبیعی» هنگامی که فرد به آرامی نشسته است، باید ۱۲۰ میلی متر جیوه یا کمتر باشد.

فشار خون سیستولیک بالا 

هنگامی که فرد در حال ورزش کردن است یا دوره‌های فشار عاطفی یا هر موقعیت دیگری که باعث تحریک قلب به داشتن ضربان بیشتر نسبت به موقعیت استراحت آن می‌شود، را می‌گذراند؛ نیروی انقباض قلب افزایش پیدا می‌کند- و فشار سیستولیک بالا می‌رود.

افزایش فشار خون سیستولیک که در شرایط استرس و فشار روی قلب اتفاق می‌افتد، کاملاً طبیعی است. به همین دلیل است که اندازه گیری فشار خون در دوره‌های استراحت و آرامش قلب، قبل از تشخیص فشار خون بالا بسیار مهم است.

فشار خون سیستولیک پایین 

اگر فشار خون سیستولیک کمتر از حد نرمال باشد، گفته می‌شود که افت فشار خون سیستولیک وجود دارد. اگر افت فشار خون سیستولیک به اندازه کافی شدید باشد؛ می‌تواند باعث سبکی سر و سرگیجه، سنکوپ یا (اگر افت شدید فشار خون طولانی شود) نارسایی عضو شود.

افت فشار خون سیستولیک می‌تواند در صورت کم شدن حجم خون (به عنوان مثال در موارد کمبود شدید آب بدن یا یک دوره خونریزی شدید)، در صورت ضعیف شدن عضله قلب تا حدی که قادر به خارج کردن و پمپاژ خون به شکل طبیعی نباشد (بیماری که با عنوان کاردیومیوپاتی شناخته می‌شود) یا گشادی بیش از حد عروق خونی (مانند سنکوپ وازوواگال) اتفاق بیفتد.

یک بیماری شایع که باعث افت فشار خون سیستولیک می‌شود، افت فشار خون ارتواستاتیک است.

فشار خون دیاستولیک چیست؟

فشار خون دیاستولیک فشاری است که خون بین هر ضربان قلب در عروق خونی اعمال می‌کند؛ یعنی زمانی که قلب به شکل موثر خون را به درون عروق خونی تخلیه نمی‌کند.

پس از هر انقباض قلب، بطن‌های قلب لحظه‌ای شل می‌شوند تا بتوانند مجدداً با خون پر شوند و آماده انقباض بعدی گردند. این دوره از آرامش بطنی در قلب «دیاستول» و به فشارخون در حین یک دیاستول، فشار خون دیاستولیک گفته می‌شود. فشار خون دیاستولیک «طبیعی» در هنگام استراحت و راحتی بدن ۸۰ میلی متر جیوه یا کمتر است. هنگامی که یک فرد دچار فشار خون بالا است، اغلب فشار خون دیاستولیک در هنگام استراحت آرام افزایش پیدا می‌کند.

افت فشار خون دیاستولیک (هنگامی که فشار خون دیاستولیک کم است) ممکن است همراه با کمبود آب بدن یا خونریزی یا گشادی غیرطبیعی عروق دیده شود.

استراحت برای دقت در اندازه گیری

فشار خون یک مقدار متغیر است و وابسته به فعالیت قلب و خاصیت ارتجاعی عروق است. همانطور که قبلاً گفته شد، فشار خون ما در هر لحظه تغییر می کند زیرا قلب بین وضعیت سیستولیک و دیاستولیک حرکت می کند.

علاوه بر این، فشار خون سیستولیک و دیاستولیک شما (بالاترین و کمترین فشار خون در هر چرخه قلبی) می تواند به شدت فعالیتی که در حال انجام آن هستید، میزان فشار، میزان آب رسانی به بدن و عوامل دیگر، به طور معمول دقیقه به دقیقه تغییر کند. بنابراین، برای تشخیص دقیق فشار خون، مهم است که عوامل خارجی تا حد امکان کنترل شوند. استانداردی که توصیه می شود، اندازه گیری فشار خون پس از حداقل ۵ دقیقه استراحت و آرامش در محیطی آرام و گرم است.

امروزه اندازه گیری فشار خون، که معمولاً در مطب پزشک با عجله و به صورت معمول انجام می شود، چالش برانگیز است و به همین دلیل تشخیص دقیق فشار خون بالا برای پزشکان چالش بزرگی است. بسیاری از متخصصان قبل از تشخیص فشار خون بالا، برای مدت طولانی فشار خون را با نظارت سرپایی ثبت می کنند.

کلام آخر 

اندازه گیری دقیق فشار خون سیستولیک و دیاستولیک بسیار اهمیت دارد زیرا این مقادیر نشان دهنده فشار داخل عروق خونی در قسمت‌های مختلف چرخه عملکرد قلب هستند.