شنیدن ضربان قلب کودک برای اولین بار نقطه عطفی مهیج برای والدینی است که برای اولین بار قرار است صاحب فرزند شوند. احتمالا اولین بار در اوایل ۵ الی ۶ هفته بعد از بارداری بتوان ضربان قلب جنین به کمک سونوگرافی واژینال تشخیص داد. گاهی در این دوران می‌توان قطب جنین، اولین علامت قابل مشاهده در جنین در حال رشد، را مشاهده کرد.
اما بین ۶ تا ۷ هفته پس از بارداری بهتر می‌توان ضربان قلب جنین را ارزیابی کرد. در این شرایطی ممکن است که پزشک اولین سونوگرافی شکمی یا واژن را جهت بررسی علائم بارداری سالم و در حال رشد تجویز کند.
در اولین جلسه سونوگرافی چه اتفاقاتی می‌افتد؟
بعد از آنکه جواب آزمایش بارداری مثبت اعلام شد بنا به توصیه پزشک بایستی اولین مرحله سونوگرافی بارداری را در هفته ۷ الی ۸ بارداری انجام دهید. گاهی ممکن است که اولین جلسه سونوگرافی بارداری تا هفته ۱۱ الی ۱۴ به تعویق بیفتد.
در صورت وجود موارد زیر ممکن است که پزشک اولین سونوگرافی پس از بارداری را در هفته ششم تجویز کند:
- داشتن سابقه بیماری
- داشتن سابقه سقط جنین
- وجود مشکل در بارداری‌های پیشین
در طول اولین جلسه سونوگرافی، پزشک یا تکنسین سونوگرافی موارد زیر را بررسی می‌کنند:
- تایید سلامت وضع حاملگی و عدم وجود حاملگی مولار یا خارج از رحم
- بررسی ضربان قلب کودک
- اندازه‌گیری طول تاج تا کفل جنین که می‌تواند به تعیین سن حاملگی کمک کند.
- ارزیابی حاملگی غیر طبیعی
ضربان قلب کودک
میزان ضربان قلب کودک در ۶ تا ۷ هفته پس از باداری بایستی ۹۰ تا ۱۱۰ تا در دقیقه باشد. تا هفته نهم بارداری تعداد ضربان قلب کودک باید به ۱۴۰ تا ۱۷۰ تپش در دقیقه برسد.
چرا ممکن است ضربان قلب کودک در اولین جلسه سونوگرافی شنیده نشود
گاهی اوقات در جلسه اول سونوگرافی، صدای ضربان قلب جنین قابل شنیدن نیست. این ممکن است به دلیل انجام سونوگرافی در مراحل اولیه بارداری باشد و زمانی که برای شنیدن صدای قلب جنین مناسب نباشد. بنابراین، عدم شنیدن صدای ضربان قلب جنین به معنای وجود مشکل نیست. در این موارد، پزشک معمولاً توصیه می‌کند که بعد از 1 تا 2 هفته، سونوگرافی مجدداً انجام شود.
برخی دیگر از دلایل دیگری که ممکن است ضربان قلب جنین شنیده نشود عبارتند از:
- دیواره نفوذناپذیر رحم
- بزرگ بودن شکم مادر
- اشتباه در محاسبه تاریخ لقاح جنین
در صورتی که صدای ضربان قلب جنین در سونوگرافی شنیده نشود پزشک معیارهای اندازه‌گیری جنین را بررسی می‌کند. اگر طول فرق سر تا کفل در جنین بزرگتر از ۵ میلی‌متر باشد اما صدای ضربان قلب وی در سونوگرافی شنیده نشود جای نگرانی است. همچنین اگر بعد از هفته ششم بارداری کیسه حاملگی وجود نداشته باشد بایستی این قضیه را جدی گرفت. گاهی در این شرایط برای تأیید بارداری نیاز به انجام آزمایش خون است و یا شاید هم لازم باشد که پس از گذشت چند روز مجددا به پزشک مراجعه کرده و دوباره سونوگرافی انجام شود.
بر اساس یک مطالعه طولی که در سال ۱۹۹۹ بر روی ۳۲۵ زنی که سابقه سقط جنین داشتند صورت گرفت اگر در هفته ششم بارداری صدای ضربان قلب شنیده شد ۷۸ درصد احتمال ادامه بارداری وجود دارد. در هفته ۸ بارداری، ۹۸ درصد شانس بارداری وجود دارد و بعد از هفته ۱۰ این احتمال به ۹۹.۴ درصد افزایش می‌یابد.
برای شنیدن ضربان قلب جنین از چه ابزارهایی استفاده می‌شود؟
در اولین سونوگرافی، پزشک یا یک تکنسین التراسوند از سونوگرافی ترانس واژینال یا سونوگرافی شکمی ۲ بعدی یا ۳ بعدی استفاده می‌کند. از سونوگرافی ترانس واژینال در اوایل بارداری برای گرفتن تصویر واضح از جنین استفاده می‌شود. سونوگرافی سه بعدی نیز به پزشک این امکان را می‌دهد تا از عرض، قد و عمق جنین و اندام شما بهتر دیدن کند.
آیا می‌توان ضربان قلب جنین را با گوش انسان شنید؟
تشخیص ضربان قلب جنین برای گوش انسان، اگر غیرممکن نباشد، بسیار دشوار است. اما برخی از مادران باردار ادعا کنند که می‌توانند ضربان قلب جنین خود را از طریق شکم خود بشنوند. این اتفاق ممکن است در یک اتاق آرام و ساکت و در اواخر سه ماهه دوم یا سوم ممکن باشد.
اگر نمی‌توانید ضربان قلب جنین خود را در خانه بشنوید، نگران نباشید. اگر نسبت به ضربان قلب جنین خود نگران هستید، بهترین و مطمئن‌ترین کاری می‌توانید انجام دهید این است که به پزشک مراجعه کنید و از وی بخواهید که برای شما سونوگرافی تجویز کند تا از طبیعی بودن ضربان قلب جنین خود مطمئن شوید.
آیا می‌توان به کمک اپلیکشن‌های خاصی ضربان قلب جنین را شنید؟
امروزه صدها برنامه و ابزار خاص در بازار موجود است که ادعا می‌کنند که می‌توانید به کمک آنها ضربان قلب جنین خود را در خانه بشنوید اما پزشکان در مورد استفاده از این دستگاه‌ها در منزل به والدین هشدار می‌دهد.
کیفیت این برنامه‌ها و دستگاه‌ها بسیار متفاوت است. گاهی ممکن است که گزارش آنها در مورد ضربان قلب جنین نادرست بوده و باعث نگرانی یا ترس بی‌مورد شوند. در این مواقع بهتر است که ابتدا با پزشک خود مشورت کنید و از او بخواهید که یک وسیله خانگی مناسب برای این کار به شما توصیه کند. پزشک می‌تواند در مورد بی‌خطر بودن استفاده از این دستگاه‌ها در دوران بارداری نظر دهد.
در دوران بارداری ضربان قلب جنین تغییر می‌کند
در طول دوران بارداری، قلب جنین شما به رشد خود ادامه می‌دهد. ضربان قلب جنین در هفته‌های اول بارداری بین ۹۰ تا ۱۱۰ ضربان در دقیقه است. در حدود هفته‌های ۹ تا ۱۰ بارداری، تعداد این ضربان به ۱۴۰ تا ۱۷۰ تپش در دقیقه افزایش یافته و به اوج خود می‌رسد.
پس از آن، ضربان قلب نرمال و طبیعی جنین در سه ماهه دوم و سوم بارداری به ۱۱۰ تا ۱۶۰ ضربان در دقیقه می‌رسد. به خاطر داشته باشید که ممکن است ضربان قلب جنین در طول دوران بارداری و در هر بار مراجعه به پزشک متفاوت باشد.
اگر ضربان قلب جنین شما خیلی آهسته، خیلی سریع و یا نامنظم است باید این قضیه را جدی گرفت. در موارد نادر ممکن است که قلب جنین دچار مشکل شده باشد. به همین دلیل در هر بار ویزیت، پزشک ضربان قلب جنین را کنترل می‌کند.
اگر پزشک در مورد رشد قلب جنین نگرانی داشته باشد، ممکن است که وی برای بررسی بیشتر، اکوکاردیوگرام جنین را تجویز کند.
آیا می‌توان از روی ضربان قلب جنین به جنسیت آن پی برد؟
به این سوال در جواب باید گفت که خیر، نمی‌توان از ضربان قلب جنین جنسیت آن را تعیین کرد. در اوایل سه ماهه اول بارداری، داستان‌ها و قصه‌های قدیمی زیادی وجود دارد که می‌گویند می‌توان از ضربان قلب جنین جنسیت آن را پیش‌بینی کرد. اما حقیقت این است که قلب جنین در حدود هفته ششم بارداری شروع به تپیدن می‌کند و در این هفته می‌توان سوسو زدن نور را بر روی سونوگرافی مشاهده و اندازه‌گیری کرد. ابتدا میزان ضربان قلب با سرعت کند ۹۰ تا ۱۱۰ تپش در دقیقه شروع می‌شود و روز به روز این میزان افزایش می‌یابد. تعداد این تپش‌های قلب همچنان افزایش می‌یابد و در هفته نهم بارداری به اوج خود می‌رسد و به صورت مشابه در دختران و پسران به ۱۴۰ تا ۱۷۰ ضربان در دقیقه می‌رسد.
غذای آماده
در هر بار به که به پزشک مراجعه می‌کنید وی ضربان قلب جنین شما را کنترل خواهد کرد. شاید اولین بار در هفته ششم بارداری بتوانید صدای ضربان قلب جنین خود را بشنوید.
اگر در مورد ضربان قلب جنین خود نگران هستید می‌توانید با پزشک خود مشورت کنید. تیم مراقبتی دوران بارداری در تمام دوران بارداری، دوران درد زایمان و فارغ شدن از زایمان ضربان قلب جین را تحت نظر می‌گیرند.
