آنژیوگرافی از طریق دست بهتر است یا کشاله ران؟ نحوه انجام و مقایسه

چه موقعی باید آنژیوگرافی کنم؟ 

هر ساله حدود 250،000 آنژیوگرافی کرونری انجام می‌شود. آنژیوگرافی CT در حال حاضر کمتر رایج است، اما در آینده رایج‌تر می‌شود. سه دلیل وجود دارد که ممکن است شما نیاز به انجام آنژیوگرافی داشته باشید:

• با انجام آزمایشات دیگر احتمال وجود تنگی در عروق کرونری وجود دارد و علائم قابل توجهی دارید.
• به خاطر حمله قلبی (خفیف) در بیمارستان بستری هستید و به دلیل وجود ناهنجاری در حال استراحت هستید و آزمایش خون (تروپونین) نشان دهنده آسیب قلبی است.
• اگر دچار حمله قلبی شدید، مستقیماً به ﺁﺯﻣﺎﻳﺸﮕﺎﻩ ﮐﺎﺗﺘﺮﻳﺰﺍﺳﻴﻮﻥ ﻗﻠﺒﻲ منتقل می‌شوید تا به عنوان بخشی از یک عمل فوری آنژیوپلاستی، آنژیوگرافی انجام دهید. در صورت نیاز به درمان فوری، آنژیوگرافی و آنژیوپلاستی اغلب می‌توانند انجام شوند. آنژیوپلاستی در واقع با استفاده از یک بالن قابل باد کردن کوچک، که معمولاً یک استنت نیز قرار داده می‌شود که به عنوان داربست عمل می‌کند عروق شما را گشاد می‌کند و شریان را باز نگه می‌دارد.

چگونه باید برای آزمایش آماده شوم؟ 

قبل از آنژیوگرافی، حتما با پزشک خود مشورت کنید در مورد تمام داروهایی که مصرف می‌کنید، از جمله داروهای نسخه‌ای، بدون نسخه و مکمل‌های گیاهی. برخی از داروها باید تا روز آنژیوگرافی ادامه یا متوقف شوند. مصرف تمام داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی را یک هفته قبل از آنژیوگرافی متوقف کنید. همچنین مصرف کومادین را چهار روز قبل از آنژیوگرافی قطع کنید. پزشک ممکن است دستورالعمل‌های خاصی را برای قطع یا شروع مصرف داروهای رقیق کننده خون دیگر به شما بدهد. همچنین حداقل 24 ساعت قبل از آنژیوگرافی سیگار نکشید.

همچنین شب قبل از آزمایش بعد از نیمه شب از خوردن و نوشیدن خودداری کنید. اگر دیابت دارید، مصرف متفورمین را 48 ساعت قبل و 48 ساعت بعد از آنژیوگرافی قطع کنید. اگر انسولین کوتاه با اثر کوتاه مدت مصرف می‌کنید، روز آزمایش انسولین نزنید. اگر صبح‌ها انسولین با اثر طولانی مدت مصرف می‌کنید، نصف دوز منظم را مصرف کنید. همچنین داروهای صبحگاهی دیگر را با مقدار کمی آب مصرف کنید.

آنژیوگرافی کرونری متداول معمولی شامل چه مواردی است؟ 

در بیشتر موارد، 20 تا 30 دقیقه طول می‌کشد و شما مجبور نیستید یک شب در بیمارستان بمانید. شما بیدار، راحت و دراز کشیده در ﺁﺯﻣﺎﻳﺸﮕﺎﻩ ﮐﺎﺗﺘﺮﻳﺰﺍﺳﻴﻮﻥ ﻗﻠﺒﻲ هستید، اتاقی که شبیه اتاق اشعه ایکس است. متخصص قلب بی‌حسی موضعی را در ناحیه مچ دست (برای شریان مچ دست) یا به ندرت در کشاله ران (برای شریان رانی) اعمال می‌کند. آنها یک لوله پلاستیکی بسیار باریک را به سمت شریان قلب فرستاده و سپس رنگ کنتراست را از طریق لوله تزریق می‌کنند. این یک مایع شفاف است که در زیر اشعه ایکس نمایان می‌شود. یک عکس اشعه ایکس از عروق بر روی یک صفحه ظاهر می‌شود و دوربین اشعه ایکس به اطراف حرکت می‌کندتا یک تصویر سه بعدی ایجاد کند که نشان می‌دهد این تنگ شدگی‌ها در کجا و چقدر بد هستند. سپس لوله برداشته شده و یک کاف پلاستیکی بر روی مچ دست قرار داده می‌شود تا خونریزی متوقف شود.

آنژیوگرافی از طریق دست بهتر است یا کشاله ران؟ 

آنژیوگرافی از دست یا پا هر یک معایب و مزایای خود را دارد و نمی‌توان به طور صد در صد گفت کدام یک بهتر است. اما طی چندین سال اخیر، آنژیوگرافی از راه دست بسیار رایج‌تر بوده است. آنژیوگرافی از طریق مچ دست بهتر است، زیرا بیمار پس از انجام این روش، در نشستن و راه رفتن راحت‌تر خواهد بود و احتمال خونریزی به دلیل کوچک بودن شریان رادیال مچ دست بسیار کم و جزئی است و بیمار کمتری دارد. اما تصمیم نهایی با تشخیص پزشک است. برای آنژیوگرافی از دست، پزشک متخصص باید تجربه کافی در این روش را داشته باشد تا بتواند بدون بروز عوارض و خطرات احتمالی، آنژیوی بیمار را انجام دهد. آنژیوگرافی از طریق ران بسیار راحت‌تر است و به ‌همین دلیل برخی از پزشکان آن را به اکثر بیماران خود توصیه می‌کنند، به جز در مواردی که بیمار دیالیزی است، دچار انسداد عروق لگنی ست و یا به شریان رادیال دستش برای جراحی بای پس نیاز دارد. اما احتمال تجمع خون و کبودی در آنژیوگرافی از طریق کشاله ران (فمورال) بیشتر است. به طور کلی، این تصمیم شما نیست و پزشک تصمیم نهایی را بر عهده دارد.

آیا آنژیوگرافی صدمه می‌زند؟ 

عوارض و خطرات احتمالی آنژیوگرافی:

• به طور کلی آنژیوگرافی بسیار خوب تحمل می‌شود. منبع اصلی ناراحتی شامل اعمال بی‌حسی موضعی و قرار دادن غلاف در ابتدای عمل است. این ناراحتی معمولا کوتاه مدت است.
• گاهی ممکن است در هنگام تزریق عروق کرونری، درد آنژین در قفسه سینه یا سوزش گلو یا طعم فلز در دهان ایجاد کنید. این علائم معمولاً زودگذر هستند اما باید پزشکی که آنژیوگرافی انجام می‌دهد به آنها توجه کند. گاهی اوقات رنگ اشعه ایکس می‌تواند حالت تهوع و استفراغ ایجاد کند.
• اگرچه در کل آنژیوگرافی یک روش ایمن است، اما احتمال عوارض بسیار جدی وجود دارد. خوشبختانه، این عوارض نادر است و ممکن است از هر هزار آنژیوگرافی کرونری در یک مورد رخ دهد.
• به ندرت بیماران در حین آنژیوگرافی کرونری دچار سکته مغزی یا حمله قلبی می‌شوند. به ندرت مواد کلسترول و بقایای پلاک‌های آترواسکلروتیک در آئورت از بین می‌رود و جریان خون در کلیه‌ها یا سایر اندام‌ها را مسدود می‌کند.
• علاوه بر عوارض جدی که در بالا ذکر شد، محتمل‌ترین عارضه بعد از آنژیوگرافی، برخی کبودی‌ها در اطراف محل سوراخ کشاله ران یا شریان دست است. این معمولاً بسیار جزئی است اما گاهی اوقات می‌تواند بزرگتر باشد و باعث ناراحتی شود.
• در صورت ایجاد انسداد در شریان، به ندرت ممکن است نیاز به ترمیم شریان توسط جراح عروق باشد. این عوارض غیرمعمول پس از آنژیوگرافی تشخیصی کرونری است که شاید از هر هزار عمل در یک مورد رخ دهد.
• آنوریسم کاذب یا ضعیف شدن موضعی شریان نیز باید مورد توجه باشد.
• همچنین ممکن است واکنش آلرژیک به کنتراست اشعه ایکس نشان داده شود. یک واکنش جدی بسیار نادر است (کمتر از 1 شانس از 10000). باید هرگونه حساسیتی که به ویژه در مورد غذاهای دریایی، صدف، ید یا رنگ اشعه ایکس دارید را به پرستاران و پزشک اطلاع دهید.
• مانند هر آزمایشی، خطرات این آزمایشات باید با مشکل اساسی و خطراتی که ممکن است برای سلامتی شما ایجاد کند، مورد سنجش قرار گیرد. تصور می‌شود که خطرات مربوط به این روش برای سلامتی که می‌تواند در اثر انسداد شدید در یکی از شریانهای قلب رخ دهد، بسیار بیشتر از این است.

متخصص قلب قبل از آنژیوگرافی کرونر این موارد را با شما در میان می‌گذارد.

چه زمانی نتایج آنژیوگرافی را دریافت می‌کنم؟ 

پس از انجام آنژیوگرافی کرونری بلافاصله نتیجه خواهید گرفت. در صورتی که باریک شدگی قابل توجهی وجود داشته باشد، یا اگر تازه حمله قلبی داشته‌اید، ممکن است همزمان آنژیوپلاستی کنید. اگر تعدادی از عروق کرونری در مکان‌هایی مسدود یا باریک شده باشند، ممکن است برای جراحی بای پس به جراح قلب معرفی شوید.

اغلب نتایج آزمایش در یک جلسه هفتگی تیم میا رشته‌ای بحث می‌شود، جایی که متخصصان قلب و جراح در مورد شما و بهترین درمان بحث می‌کنند. این خطر انحراف فردی را از بین می‌برد. این تصمیم ممکن است در ویزیت سرپایی بعدی شما یا در صورت بستری شدن در بیمارستان طی چند روز گرفته شود.

برای انجام سی تی اسکن، پردازش تصاویر به زمان نیاز دارد، بنابراین در قرار ملاقات بعدی از نتایج مطلع می‌شوید.