تست تیلت یا تست سنکوپ برای ارزیابی علت سنکوپ غیرقابل توضیح انجام میشود ـ منظور از سنکوپ غش کردن و بیهوش شدن است. تست تیلت عملی غیرتهاجمی است که با حرکت دادن بیمار از حالت خوابیده به حالت ایستاده همراه است و در این بین متخصص علائم و نشانه‌های حیاتی بیمار را تحت نظر دارد. همچنین ممکن است داروهایی مانند ایزوپرل (ایزوپروترنول) برای برانگیختن واکنشی خاص به بیمار داده شود تا به این ترتیب متخصص بهتر بتواند علت سنکوپ کردن بیمار را ارزیابی کند.
هدف از انجام دادن تست تیلت (تست سنکوپ)
کاربرد اصلی تست تیلت کمک به تشخیص علت سرگیجه، دوران سر، غش کردن و زمین خوردن غیرقابل توضیح بیمار است. به این منظور تست تیلت علائم بیمار را بازسازی می‌کند تا پزشک متوجه شود که علائم بیمار تحت چه شرایطی بروز می‌یابد و قرار گرفتن در چه وضعیتی موجب سنکوپ میشود.
بااین حال تست تیلت روش کاملاً مطمئنی محسوب نمی‌شود و عموماً صرفاً زمانی انجام میشود که ابتلا به علل معمول سنکوپ، از قبیل بیماری قلبی یا ناراحتی‌های مغزی ـ عروقی رد شده باشد. تست تیلت غالباً فقط زمانی انجام میشود که پزشک احتمال وجود علل جدی سنکوپ را از طریق آزمایش‌هایی مانند MRI مغز (تصویربرداری رزونانس مغناطیسی)، MRA (آنژیوگرافی رزونانس مغناطیسی مغز)، نوار قلب (الکتروکاردیوگرام یا EKG) یا اکوکاردیوگرام رد کرده باشد.
تست تیلت به دنبال چه میگردد؟
در حالت عادی وقتی میایستید، سیستم قلبی ـ عروقی باید خود را به گونهای با شرایط سازگار کند که مقدار خون بیش از حدی در پاها جمع نشود. این تغییرات شامل افزایش جزئی ضربان قلب و منقبض شدن رگهای پاها میشود. این تغییرات قلبی ـ عروقی معمولاً بسیار سریع رخ میدهد و فشار خون ناگهان افت شدید پیدا نمیکند.
اما اگر به افت فشار خون وضعیتی (هیپوتانسیون ارتواستاتیک) یا سنکوپ وازوواگال مبتلا باشید، سیستم قلبی ـ عروقی نمی‌تواند به سرعت خود را با وضعیت سازگار کند. تست تیلت به منظور تشخیص این دو عارضه انجام میشود. هیپوتانسیون ارتواستاتیک به افت فشار خون هنگام ایستادن گفته میشود. سنکوپ وازوواگال افت شدید فشار خون به علت بروز واکنشی است که باعث اتساع ناگهانی رگهای پاها و کاهش ضربان قلب میشود. رویدادهای بسیاری مانند استرس جسمی، اضطراب ناگهانی یا خستگی شدید می‌تواند موجب شروع این واکنش وازوموتور و تغییر کردن قطر رگ شود.
چون بدن در صورت ابتلا به هر یک از دو عارضه فوق نمی‌تواند خود را همگام با تغییرات ناشی از ایستادن تغییر بدهد و با وضعیت جدید سازگار شود، وقتی در آزمایش تیلت وضعیت بیمار از خوابیده به ایستاده تغییر می‌کند، بیمار غش می‌کند یا تغییرات قابل توجهی در علائم حیاتی‌اش مشاهده میشود. هر گونه واکنش شدید به تست تیلت می‌تواند بیانگر ابتلای بیمار به هیپوتانسیون ارتواستاتیک یا سنکوپ وازوواگال باشد.
تست تیلت می‌تواند برای تشخیص صرع از سنکوپ نیز مفید باشد، چون تشنج همواره ناشی از حرکات جسمی نیست و سنکوپ گاهی اوقات با حرکات ناگهانی همراه است.
آزمایش‌های مشابه تست تیلت (تست سنکوپ)
بسیاری تست تیلت (تست سنکوپ) را با تست ورزش یا استرس اشتباه می‌گیرند، چون در هر دو تست عملکرد قلب تحت شرایط تعدیل شده بررسی میشود. اما لازم است بدانید که تست ورزش معمولاً برای ارزیابی درد قفسه سینه انجام میشود، حال آن که تست تیلت برای ارزیابی علت غش کردن یا سرگیجه کاربرد دارد.
محدودیت‌ها
محدودیت اصلی تست تیلت (تست سنکوپ) این است که منجر به تشخیص بیماری نمی‌شود، بلکه اطلاعاتی را در اختیار می‌گذارد که پزشک با توجه به آنها و سابقۀ پزشکی بیمار می‌تواند تشخیص بدهد که احتمال ابتلا به کدام عارضه بیستر یا کمتر است. حتی وقتی افرادی که با توجه به علائم‌شان شکی در ابتلای آنها به وازوواگال سنکوپ وجود ندارد، تحت آزمایش تیلت قرار می‌گیرند، علائم‌شان فقط در حدود 70 ـ 75 درصد موارد بازسازی میشود. به عبارت دیگر، نتیجه تست تیلت 25 ـ 30 درصد بیماران مبتلا به وازووگال سنکوپ به طور کاذب منفی است.
بنابراین تست تیلت استاندارد زرین تشخیص وازوواگال سنکوپ محسوب نمی‌شود و لازم است که نتایج آن با توجه به بررسی پرونده پزشکی بیمار و نتایج معاینه بالینی تفسیر شود.
خطرات و موارد عدم استعمال تست تیلت (تست سنکوپ)
تست تیلت می‌تواند باعث سرگیجه، حالت تهوع، استفراغ یا بیهوشی شود. البته از آن‌جا که تست تیلت تحت شرایط کنترل شده انجام میشود و متخصص بر انجام تست نظارت دارد، عوارض شایع فوق را می‌توان در کمال ایمنی مدیریت کرد.
اگر به عارضه قلبی مهمی مبتلا هستید یا فشار خون‌تان بسیار پایین است، نباید تست تیلت انجام بدهید. ابتلا به این عارضه‌ها احتمال غش کردن‌تان را هنگام انجام تست تیلت بسیار بالا می‌برد، به علاوه وقتی از ابتلا به این بیماری‌ها اطلاع دارید، احتمال این که تست تیلت در چنین شرایطی اطلاعات مفید بیشتری را در اختیار پزشک معالج‌تان قرار بدهد، بسیار پایین است.
تست تیلت (تست سنکوپ)
ممکن است پزشک معالج‌تان تست تیلت را انجام بدهد یا شما را به متخصص دیگری معرفی کند. همچنین یک یا چند دستیار هنگام انجام تست به پزشک کمک می‌کنند.
آمادگی قبل از تست تیلت
روی تخت دراز می‌کشید و محکم به تخت بسته می‌شوید تا هنگام حرکت دادن تخت نیفتید و وضعیت‌تان تغییر نکند. فشارسنج نیز به بازوی‌تان بسته میشود و الکترودهای نوار قلب روی قفسه سینه‌تان قرار داده میشود. نبض و اشباع اکسیژن نیز با پالس اکسی‌متر اندازه‌گیری میشود، پالس اکسی‌متر گیرۀ کوچکی است که روی نوک انگشت گذاشته میشود.
مراحل انجام تست تیلت (تست سنکوپ)
ابتدا پزشک علائم حیاتی شما را در حالت خوابیده بررسی می‌کند و سپس تخت را به حالت ایستاده تغییر میدهد. به دلیل بسته بودن به تخت، شما همراه با آن حرکت می‌کنید و نیازی به تلاش برای ایستادن ندارید. در طول 10-60 دقیقه که در حالت ایستاده هستید، پزشک بر روی علائم و نشانه‌های فیزیولوژیک مانند فشار خون، ضربان قلب و احتمالاً سطح اکسیژن نظارت می‌کند.
گاهی اوقات، داروهایی مانند نیتروگلیسرین یا ایزوپرل به شما داده میشود تا ضربان قلب را سریع‌تر کنید و علائم را به طور قابل توجهی افزایش دهید. ممکن است در حین تست تیلت سرگیجه یا دوران سر داشته باشید یا غش کنید، اما نباید دردی احساس کنید. اگر دردی دارید، به دستیار پزشک خود اطلاع دهید تا تخت را به حالت خوابیده برگرداند. در صورت لزوم، درمانی برای برطرف کردن علائم یا تغییرات فیزیولوژیک انجام میشود. علائم در عرض چند ثانیه تا چند ساعت بهبود می‌یابند.
تمام بندها و دستگاه‌ها پس از اتمام تست تیلت (تست سنکوپ) از بدن بیمار جدا میشود.
مراقبت بعد از تست سنکوپ
پس از اتمام تست پزشک اطمینان حاصل می‌کند که حالت تهوع یا سرگیجه‌تان برطرف شده است و با توجه به علائم، نشانه‌های بالینی و روند بهبودتان توصیه‌های لازم را در خصوص رژیم غذایی و استراحت ارائه میدهد. سپس مرخص می‌شوید.
تست تیلت (تست سنکوپ) چقدر طول می‌کشد؟
انتظار داشته باشید که تست سنکوپ و ریکاوری بعد از آن نصف روز طول بکشد. مدت زمان پذیرش و انتظار را نیز، که ممکن است نیم ساعت تا چند ساعت باشد، در نظر بگیرید. خود تست سنکوپ حدوداً نیم ساعت زمان می‌برد. برخی بیماران پس از تست احساس سرگیجه یا دوران سر دارند، اما برخی به سرعت بهبود می‌یابند. تقریباً غیرممکن است که بتوان پیش‌بینی کرد تغییرات وضعیتی یا دریافت داروها چه اثری بر بیمار می‌گذارد، بنابراین بهترین کار این است که دو یا سه ساعت را برای بهبود پس از تست در نظر بگیرید.
نتایج تست تیلت (تست سنکوپ) همان روز اعلام نمی‌شود و باید چند روز برای دریافت نتایج صبر کنید.
آیا برای تست تیلت باید ناشتا بود؟
چون تست تیلت می‌تواند باعث حالت تهوع شود، از سه یا چهار ساعت قبل از تست باید ناشتا باشید.
تفسیر نتایج
تست تیلت به تنهایی برای تشخیص ابتلا به عارضه کافی نیست، اما اطلاعاتی را در اختیار پزشک می‌گذارد که در کنار بررسی پرونده پزشکی بیمار به تشخیص نهایی کمک می‌کند. در واقع لازم است بدانید که نتایج تست تیلت نشان دهنده هیچ گونه جواب منفی یا مثبت قطعی نیست.
برای مثال تقریباً همه هنگام تغییر وضعیت از حالت نشسته به ایستاده دچار افت فشار خون جزئی و افزایش جزئی ضربان قلب می‌شوند، سرعت و شدت این تغییرات و همراه بودن‌شان با علائم است که ارزیابی میشود و به یک نتیجه‌گیری خاص منجر میشود.
پزشک انجام دهندۀ تست تیلت برای ارزیابی نتایج تست و تهیه گزارش به زمان نیاز دارد. اگر پزشک معالج‌تان تست تیلت را انجام نداده باشد، لازم است که گزارش انجام تست تیلت را به دست‌شان برسانید تا پس از خواندن گزارش همکارشان و از کنار هم قرار دادن تفسیر آزمایش تیلت، علائم و پرونده پزشکی‌تان به نتیجه برسند. ممکن است چند روز طول بکشد تا گروه تمام این اطلاعات را با هم ترکیب کند و درباره اقدام بعدی تصمیم بگیرد.
به طور کلی می‌توان گفت که موارد زیر هنگام انجام تست تیلت مشاهده میشود:
- اگر به هیپوتانسیون ارتواستاتیک مبتلا باشید، هنگام تغییر وضعیت به حالت ایستاده نبض‌تان به شدت افزایش خواهد یافت و فشار خون‌تان ناگهان کم خواهد شد.
- اگر به وازوواگال سنکوپ مبتلا باشید و حین انجام تست تیلت دچار علائم شوید، بدن می‌تواند تغییرات لازم را هنگام قرارگیری در وضعیت ایستاده در خود ایجاد کند، اما احتمالاً 20 ـ 30 دقیقه پس از تغییر وضعیت تغییراتی ناگهانی و شدید در علائم حیاتی‌تان مشاهده خواهد شد که با افت شدید فشار خون و نبض همراه است. حال‌تان چند ثانیه پس از پایین آوردن تخت بهبود خواهد یافت.
اقدامات بعدی
تست تیلت معمولاً تکرار نمی‌شود. اگر نتایج بیانگر ابتلا به هیپوتانسیون ارتواستاتیک باشد، پزشک داروهایی را برای‌تان تجویز می‌کند که فشار خون یا مایعات بدن را افزایش میدهد. درمان وازووگال سنکوپ تا حدی متفاوت است، البته ممکن است در این حالت هم به دارویی برای افزایش فشار خون نیاز داشته باشید.
